Evliya Çelebi Seyahatnamesinde Mutluluk ve Üzüntü Metaforları

Abstract

Kavramsal metafor teorisine göre metafor, bir kavramı başka bir kavram üzerinden anlamak ve deneyimlemektir. Diğer bir deyişle bir deneyim alanını (genellikle soyut olan), bir başkası (genellikle somut olan) açısından anlamaktır. Bu çalışmada Evliya Çelebi Seyahatnamesinde mutluluk ve üzüntü metaforları kavramsal metafor teorisi kapsamında incelenmiştir. Elde edilen metafor örnekleri yapısal, yönelim ve varlık metaforları olmak üzere türlerine göre tasnif ve tahlil edilmiştir. Sonuç olarak dillerde duygular gibi soyut alanların (hedef alan), kendilerine göre daha somut alanlar (kaynak alan) üzerinden algılandığı ve deneyimlendiği görülmüştür. Modern bir kuram olan kavramsal metafor teorisinin diller üzerindeki evrensel bu yaklaşımı 17. yüzyılda yazılmış bir eser üzerinde incelemeye tabi tutulmuş ve kuramı destekleyici sonuçlar elde edilmiştir.

According to conceptual metaphor theory, metaphor is understanding and experiencing a concept through another concept. In other words, it is understanding one field of experience (usually abstract) in terms of another (usually concrete). In this study, metaphors of happiness and sadness in Evliya Çelebi’s Seyahatname were examined within the scope of conceptual metaphor theory. The obtained metaphor examples were classified and analyzed according to their types as structural, orientational and ontological. As a result, it was observed that abstract domains such as emotions (target domain) in languages are perceived and experienced through more concrete domains (source domain). This universal approach of conceptual metaphor theory, which is a modern theory, on languages was analyzed on a work written in the 17th century and results supporting the theory were obtained.