Polikistik Over Sendromu Olan Genç Bireylerde Diyalektik Davranışçı Terapi Beceri Eğitiminin Etkililiğinin İncelenmesi: Bir Karma Metot Çalışması

Abstract

Bu çalışmada, Diyalektik Davranışçı Terapi Beceri Eğitimi’nin polikistik over sendromu olan genç bireylerin psikolojik iyi oluş ve yaşam kalitesi üzerindeki etkililiği incelenmiştir. Çalışmanın örneklemi, bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanı tarafından PKOS tanısı konulmuş ve yaşları 19-25 yaş arasında değişmekte olan üniversite öğrencilerinden oluşmaktadır. Karma yöntem metodolojisine dayanan bu çalışmada, deney grubuna atanan PKOS’lu bireyler 12 hafta boyunca Diyalektik Davranışçı Terapi Beceri eğitimi almıştır. Kontrol grubuna atanan PKOS’lu bireylere ise hiçbir müdahale programımı verilmemiştir. Katılımcılardan uygulamadan hemen önce, uygulamadan hemen sonra ve uygulamanın bitiminden iki ay sonra olmak üzere alınan toplam üç ölçüm sonuçlarına uygulanan tekrarlı ölçümler için iki yönlü Anova istatistiksel analiz bulguları, DDT-BE eğitiminin PKOS’lu genç bireylerin psikolojik iyi oluşunu ve yaşam kalitesini olumlu yönde etkilediğini göstermektedir. Araştırmanın nitel boyutu, deney grubuna dahil olan 12 katılımcıdan gönüllülük esasına göre seçilen beş katılımcı ile yürütülmüştür. Nitel çalışma ile katılımcıların 12 haftalık Diyalektik Beceri Eğitimi deneyimlerinin derinlemesine incelenmesi hedeflenmiştir. Nitel çalışmaya katılan beş katılımcının her biri ile yaklaşık iki saat süren yüz yüze yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiş, görüşmelerin deşifreleri ise Yorumlayıcı Fenomenolojik Analiz yöntemi ile incelenmiştir. Görüşmelerin deşifresi neticesinde üç üst tema ve on iki alt tema keşfedilmiştir. ‟PKOS yolculuğum, ‟Hayata Diyalektik Penceresinden Bakıyorum ve ‟Hayatımda Yeni Bir Başlangıç olarak üç üst tema tanımlanmaktadır. Katılımcılar; görüşme sırasında PKOS ile ilgili deneyimlerini bir hikaye akışı içinde anlatmış; PKOS ile ilgili algılarının eğitimden sonra nasıl bir değişim izlediğini aktarmışlardır. Katılımcılar ‟ortak bir deneyim olarak öğrendikleri becerilerin PKOS ile ilgili problemlerle baş etmede destekleyici olduğunu ifade etmişlerdir. En çok fayda gördükleri DDT becerilerinin kabullenme ve bilinçli farkındalık olduğunu dile getirmişlerdir. Katılımcılar; DDT becerilerinin, PKOS ile ilgili problemlerin yanı sıra gündelik yaşam problemleri (kaygı yönetimi; kişiler arası ilişkilerde problemler) ile baş etmede de yardımcı olduğunu dile getirmektedirler. Sonuç olarak; araştırmanın nitel ve nicel bulgularının birbirleri ile tutarlılık içinde olduğu ve DDT-BE’nin PKOS’lu genç bireyler üzerinde olumlu yönde etkili olduğu gözlemlenmiştir. Tüm katılımcılar çalışma sonunda Diyalektik Davranışçı Terapi Beceri Eğitimin kendileri üzerinde olumsuz herhangi bir etkisi olmadığını beyan etmiştir. Bu araştırma Polikistik Over Sendromunun tedavisinde DDT beceri eğitimini öneren ve uygulayan ilk çalışmadır. Araştırma bulguları; PKOS’lu bireylere yönelik olarak uyarlanmış DDT yönelimli koruyucu tedavi programlarının geliştirilmesi yaklaşımını önermektedir.

In this study, the effectiveness of Dialectical Behavioral Therapy Skills Training on the psychological well-being and quality of life of young individuals with polycystic ovary syndrome was investigated. The sample of the study consists of university students aged between 19-25 years, who were diagnosed with PCOS by a gynecologist and obstetrician. In this study that based on mixed method methodology, individuals with PCOS assigned to the experimental group received 12 weeks-Dialectical Behavioral Therapy Skills training. No intervention program was given to the individuals with PCOS who were assigned to the control group. Statistical findings of Two-way Anova for repeated measurements analysis showed that DBT-BE positively affected the psychological well-being and quality of life of young individuals with PCOS, who were applied three measurements as total, taken just before the application, immediately after the application and two months after the end of the aplication. The qualitative aspect of the study was carried out with the five participants selected from 12 participants in the experimental group, based on a voluntary basis. With the qualitative study, it was aimed to examine the participants' 12-week Dialectical Skills Training experiences in depth. Semi-structured face-to-face interviews that lasted approximately two hours were conducted with each of the five individuals participating in the qualitative study, and the transcripts of the interviews were analyzed by the Interpretive Phenomenological Analysis. As a result of deciphering the interviews, three upper themes and twelve sub-themes were discovered. Three main themes are defined as 'My PCOS journey', 'I View Life from a Dialectical Window' and 'A New Beginning in My Life'. Participants; during the interview, told about their experiences with PCOS in a story flow; They reported how their perceptions of PCOS changed after the training compared to before the training. Participants, as a 'common experience', stated that the skills they learned were supportive in coping with PCOS-related problems. They stated that the DBT skills they benefited the most were acceptance and mindfulness. Participants state that DBT skills help to cope with daily life problems (anxiety management; effectiveness in interpersonal relations) as well as the problems related to PCOS. As a result; It was observed that the qualitative and quantitative findings of the study were consistent with each other and that DBT-ST had a positive effect on young individuals with PCOS. All participants declared that the Dialectical Behavioral Therapy Skills Training did not have any negative effect on them at the end of the study. This research is the first to recommend and apply DBT skill training in the treatment of Polycystic Ovary Syndrome. Research findings; It recommends the approach of developing DBT-oriented preventive treatment programs tailored for individuals with PCOS.