Romantik İlişkilerde İlişki İstikrarı: Sınır Kişilik Örgütlenmesinde Erken Dönem Uyumsuz Şemalar, İlişkilerde Manipülasyon ve Flört Şiddeti Bağlamında İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı sınır kişilik örgütlenmesinde, erken dönem uyumsuz şemaların, flört şiddetinin ve ilişkilerde duygusal manipülasyonun ilişki istikrarı ile ilişkisini incelemektir. Amaç doğrultusunda veri toplama araçları olarak Borderline Kişilik Envanteri (BKE), İlişki İstikrarı Ölçeği, Young Şema Ölçeği Kısa Form 3, Yakın İlişkilerde Şiddete Yönelik Tutum Ölçeği, İnsan İlişkilerinde Manipülasyon Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma örneklemini 394 (%79,0) kadın, 103 erkek (%20,6) ve 2 kayıp veri (%0,4) olmak üzere toplam 499 kişi oluşturmaktadır. Hipotezler SPSS 21 versiyonu kullanılarak frekans ve korelasyon analizleri, AMOS programı kullanılarak yol analizi ile incelenmiştir. Yapılan analizler sonucunda zedelenmiş otonomi, zedelenmiş sınırlar, kopukluk şema alanları ile sınır kişilik örgütlenmesi arasında, sınır kişilik örgütlenmesi ile de istismar, kontrol, şiddet ve manipülasyon arasında pozitif yönde ilişki bulunmuştur. Bağlılık ile zedelenmiş sınırlar, istismar, şiddet, manipülasyon arasında negatif yönde ilişki bulunurken kontrol ile pozitif yönde ilişki olduğu görülmüştür. İlişki doyumu ile istismar, kopukluk ve diğeri yönelimlilik şema alanı arasında negatif yönde ilişki görülürken, ilişki yatırımı ile istismar, kontrol ve diğeri yönelimlilik şema alanı arasında pozitif yönde ilişki bulunmuştur. Alternatiflerin değerlendirilmesi ile manipülasyon arasında pozitif, kontrol ile arasında negatif ilişki belirlenmiştir. Bulgular sınır kişilik örgütlenmesinin oluşması sürecinde erken dönem uyumsuz şemaların belirleyici olabileceğini göstermektedir. Ayrıca sınır kişilik örgütlenmesi olan bireylerin ilişki istikrarını psikoterapi bağlamında ele alırken manipülasyon ve flört şiddetinin dikkate alınmasının gerekliliği literatüre katkı sağlayan bir diğer önemli bulgu olarak görülmektedir.

The main purpose of this study is to examine the relationship between borderline personality organization, early maladaptive schemas, dating violence, and emotional manipulation in relationships with relationship stability. In line with the purpose, Borderline Personality Inventory (BPI), Relationship Stability Scale, Young Schema Scale Short Form 3, Intimate Partner Violence Attitude Scale and Manipulation Scale in Human Relations were used as data collection tools. The research sample consists of 394 (79.0%) female, 103 male (20.6%) and 2 missing data (0.4%) individuals, in total 499. Hypothesis were analyzed by frequency and correlation analysis using SPSS 21 version and path analysis using AMOS program. A positive relationship was found between impaired autonomy, damaged boundaries, disconnection schema areas and borderline personality organization, and between borderline personality organization and abuse, control, violence and manipulation. While there was a negative relationship between commitment and impaired boundaries, abuse, violence, and manipulation, there was a positive relationship with control. There was a negative relationship between relationship satisfaction and abuse, disconnection, and other-directedness schema domains, while a positive relationship was found between relationship investment and abuse, control, and other-directedness schema domains. There was a positive relationship between the evaluation of alternatives and manipulation, and a negative relationship with control. Findings show that early maladaptive schemas may be determinant in the formation of borderline personality organization. In addition, the necessity of considering the violence of manipulation and dating while considering the relationship stability of individuals with borderline personality organization in the context of psychotherapy is another important finding that contributes to the literature.