Mekan Tasarımı İlkeleri Temelinde Müzeler: İstanbul Sinema Müzesi ve Pera Müzesi İncelenmesi

Abstract

Mekan tasarımı ilkelerini daha doğru ele almak ve değerlendirmek adına tasarım alanının tüm uygulamalı alanları çerçevesinde tasarımın ana hatlarını oluşturan tasarım ilkeler bulunmaktadır. İç mimari mekanlar da kullanılan “Mekan Tasarımı İlkeleri” de mekanlar tasarlanırken başı çeken öğeler olarak bilinmektedir. Mekanlar projelendirilirken, metraj ölçüm çalışmaları, müşterinin ilgi ve istekleri, mekanın çözülmesi gereken problemleri ve ihtiyaçları doğrultusunda meydana gelen konsept tasarım düşünceleri ile birlikte mekan tasarım ilkeleri uygulanmaktadır. Her mekanın farklı gereksinimleri ve farklı tasarım öğelerinin olduğu bir gerçek olarak kabul edildiğinde, tasarım sürecini bir diğer etkileyen mevzu olan mekanın kamusal veyahut özel mekan olma durumu doğmaktadır. Burada ayrıştırılması gereken, özel mekanların ve kamusal mekanların ihtiyaçlarının ve beklentilerinin farklı olma durumudur. Kamusal mekan kavramı adı altında hizmet veren müze kurumları tasarlanırken, müze tipolojisinde irdelendikten sonra sergileme tipi ve sergileme tekniği kararı verilerek sergileme elemanları tasarlanmaktadır. Sergileme elemanları kurgulanırken, tarihi yapı olma niteliği var ise ona göre tasarlanmalı, müze binası olarak inşa edilecekse ona göre tasarlanmalı düşüncesi doğmaktadır. Tezin ilk iki maddesini içeren “Mekan Tasarımı İlkeleri” ve “Müzeler ve Mekan Kavramı” başlığı adı altında incelenen her iki maddede de bir mekan tasarlanırken kullanılması gereken öğeler nicel araştırma yöntemlerinden faydalanılarak irdelenmiştir. Nicel araştırma yöntemlerinden betimsel model yöntemi kullanılarak seçilen iki müze olan Pera Müzesi ve İstanbul Sinema Müzesi yerinde incelenmiştir. Her iki maddede bahsedilen öğeler ile birlikte nedensel karşılaştırma modeli çerçevesinde matris analiz yöntemiyle özellikle özgün çalışma temelinde incelenmiş alanlar çözümlenmiş ve değerlendirilmiştir ayrıca tüm değerlendirmeler yorum yapılarak sonuca vardırılmıştır.

In order to handle and evaluate the principles of space design more accurately, there are design principles that form the main lines of design within the framework of all applied areas of the design field. “Space Design Principles” used in interior architectural spaces are also known as the leading elements when designing spaces. While the spaces are being designed, space design principles are applied along with the concept design thoughts that occur in line with the quantity measurement studies, the interests and wishes of the customer, the problems that need to be solved and the needs of the space. When it is accepted as a fact that each space has different requirements and different design elements, the situation of being a public or private space, which is another issue that affects the design process, arises. What needs to be differentiated here is the situation in which the needs and expectations of private and public spaces are different. While the museum institutions serving under the concept of public space are designed, exhibition elements are designed by deciding on the type of exhibition and exhibition technique after examining the museum typology. While the exhibition elements are being constructed, the idea arises that if it is a historical building, it should be designed accordingly, and if it is to be built as a museum building, it should be designed accordingly. The elements that should be used while designing a space in both articles, which are examined under the titles of "Space Design Principles" and "Museums and the Concept of Space", which include the first two articles of the thesis, were examined by using quantitative research methods. Pera Museum and Istanbul Cinema Museum, two museums selected using the descriptive model method from quantitative research methods, were examined in situ. In addition to the items mentioned in both items, the areas examined on the basis of the original study were analyzed and evaluated with the matrix analysis method within the framework of the causal comparison model, and all the evaluations were concluded by making comments.