Ebeveyn Zihinselleştirmesinin Ebeveyn Stresi Üzerindeki Etkisi: Ortak Ebeveynliğin Düzenleyici Rolü

Abstract

Mevcut çalışmanın amacı, erken çocukluk döneminde ebeveyn zihinselleştirmesi ve ebeveyn stresi arasındaki ilişkide ortak ebeveynliğin düzenleyici rolünü incelemektir. Bu amaç doğrultusunda 0-6 yaş arası çocuğu olan 345 anne araştırmaya katılmıştır. Verilerinin elde edilmesi amacıyla ebeveyn zihinselleştirmesinin ölçülmesinde Ebeveyn İçsel Düşünce İşlevselliği Ölçeği, ebeveyn stresinin ölçülmesi amacıyla Ebeveyn Stres Indeksi, ortak ebeveynliğin ölçülmesi için Ebeveyn İşbirliği Ölçeği, annelerin depresyon düzeylerinin ölçülmesi amacıyla Beck Depresyon Envanteri kullanılmıştır. Demografik Bilgi Formu, çalışmanın amacına yönelik olarak araştırmacı tarafından oluşturulmuştur. Elde edilen verilerin düzenlenmesinin ardından Bağımsız Örneklem t Testi, Kruskal-Wallis ve Mann Whitney U Testi kullanılarak sosyo-demografik değişkenlere göre veriler analiz edilmiştir. Hipotezlerin test edilmesi amacıyla Korelasyon Analizi ve iki faktörlü kovaryans analizi (ANCOVA) kullanılmıştır. Bu doğrultuda ebeveyn zihinselleştirmesinin alt boyutları düşük ve yüksek olmak üzere iki gruba; ortak ebeveynlik değişkeni ise; düşük, orta ve yüksek düzeyde ortak ebeveynlik olmak üzere üç gruba ayrılmıştır. Elde edilen bulgulara göre annelerin yaş ve depresyon düzeyleri kontrol edilerek yapılan analizde ebeveyn zihinselleştirmesi (zihinselleştirme öncesi modlar, çocuğun zihin durumları ile ilgili netlik, çocuğun zihinsel durumlarına karşı ilgi merak) ve ortak ebeveynlik düzeyinin ebeveyn stresi üzerinde anlamlı düzeyde temel etkiye sahip olduğu bulunmuştur. Annelerin yaş ve depresyon düzeyleri kontrol edilerek yapılan analizde ebeveyn zihinselleştirmesinin alt boyutları ve ortak ebeveynlik arasındaki etkileşiminin ebeveyn stresi üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamıştır. Bu sonuç ebeveyn zihinselleştirmesinin alt boyutlarının ebeveyn stresi üzerindeki etkisinin ortak ebeveynlik düzeylerine göre farklılaşmadığını göstermektedir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular alan yazın çerçevesinde tartışılmıştır.

The aim of the current study is to examine the moderator role of co-parenting in the relationship between parental mentalization and parental stress in early childhood. For this purpose, 345 mothers with children aged 0-6 participated in the study. Parental Reflective Functioning Questionnaire was used to in order to measure parental mentalization, Parental Stress Index to measure parental stress, the Parenting Alliance Inventory to measure co-parenting, and the Beck Depression Inventory to measure mothers' depression level. Demographic Information Form was used to gain general imformation about participants. After data cleaning, socio-demographic data were analyzed using Independent Sample t Test, Kruskal-Wallis and Mann Whitney U Test. Correlation Analysis and two-factor analysis of covariance (ANCOVA) were used for hypotheses testing. The sub-dimensions of parental mentalization are divided into two groups as low and high; co-parenting variable was divided into three groups as low, medium and high level co-parenting. According to the findings, it was found that parental mentalization -pre-mentalization modes, certainty about mental states, interest and curiosity in mental states- and co-parenting level had a significant main effect on parental stress in the analysis that is controlled for mothers' age and depression level. Controlling for mothers' age and depression levels, the interaction between the sub-dimensions of parental mentalization and co-parenting did not have a significant effect on parental stress. This result shows that the effect of parental mentalization subdimensions on parenting stress does not differ according to co-parenting levels. The findings obtained as a result of the research were discussed within the framework of the literature.