Anne ve Yetişkin Çocukların Erken Dönem Uyumsuz Şemaları Arasındaki İlişkinin Kişilik Özellikleri ve Savunma Stilleri Bakımından İncelenmesi
Citation
ŞAROĞLU, Zişan, Anne ve Yetişkin Çocukların Erken Dönem Uyumsuz Şemaları Arasındaki İlişkinin Kişilik Özellikleri ve Savunma Stilleri Bakımından İncelenmesi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı Klinik Psikoloji Programı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Yeterlilik Tezi, İstanbul 2023.Abstract
Bireyi yaşamı boyunca etkileyen ve olumsuz çocukluk deneyimleriyle ilişkili olan erken dönem uyumsuz şemalar, çeşitli faktörler aracılığıyla bir sonraki kuşağa aktarılabilmektedir. Araştırmanın amacı, annelerin ve yetişkin çocuklarının erken dönem uyumsuz şemaları arasındaki ilişkinin yetişkin çocukların kullandıkları savunma stilleri ve kişilik özellikleri açısından incelenmesidir. Bu amaçla çalışmaya 159 anne ve 159 çocuk olmak üzere toplamda 318 kişi gönüllülük temeline dayalı olarak katılım sağlamıştır. Yapılan çalışmada katılımcılara Young Şema Ölçeği, Kısa Form 3 (YŞÖ-KF3), Büyük Beş-50 Kişilik Testi, Savunma Biçimleri Testi (SBT-40), Bilgilendirilmiş Onam Formu ve Demografik Veri Formu verilmiştir. İstatistiksel analizler Sosyal Bilimler için İstatistik Paket Programı (Statistical Program for Social Sciences, SPSS 21) kullanılarak yapılmıştır. Savunma mekanizmaları ve kişilik özellikleri düzey şeklinde ayrılarak değerlendirilmiştir. Normallik analizi sonrasında anne ve yetişkin çocukların erken dönem uyumsuz şemaları arasındaki ilişkinin varlığı ortaya konulmuştur. Yapılan Bağımlı Örnek t-Testi sonucuna göre, anne ve yetişkin çocukların erken dönem uyumsuz şemaları arasındaki benzerlik savunma mekanizmaları ve kişilik özellikleri düzeyleri kapsamında incelendiğinde, belirli bazı şema alanları için bu benzerliğin farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Early maladaptive schemas, which affect the individual throughout his/ her life and are associated with negative childhood experiences, can be transferred to the next generation through various factors. The aim of the study is to examine the relationship between early maladaptive schemas of mothers and their adult children in terms of defense styles and personality traits used by adult children. For this purpose, a total of 318 people, 159 mothers and 159 children, participated in the study on a voluntary basis. In the study, participants were given the Young Schema Questionnaire, Short Form 3 (YSQ-SF3), The Big Five-50 Personality Questionnaire (B5KT-50-Tr), The Defense Style Questionnaire (DSQ), Informed Consent Form and Demographic Data Form. Statistical analyzes were performed using the Statistical Program for Social Sciences (SPSS 21). Defense mechanisms and personality traits were evaluated by dividing them into levels. After the normality analysis, the existence of the relationship between the early maladaptive schemas of the mother and adult children was revealed. According to the Dependent Sample t-Test result, when the similarity between the early maladaptive schemas of mothers and adult children is examined according to the levels of defense mechanisms and personality traits, it has been concluded that this similarity differs for certain schema domains.