Aleksitimi ve Kişilerarası Problemler Arasındaki İlişkide Duygu Düzenleme ve Kaygının Aracı Etkisi

Abstract

Aleksitimi tanım olarak duyguları tanımlama ve ifade etmede güçlük yaşamaktır. Hem sağlıklı popülasyonda görülen hem de çeşitli psikolojik/psikiyatrik bozukluğa eşlik eden aleksitimi ve aleksitimi ile ilgili değişkenlerin belirlenmesi özel bir öneme sahiptir. Aleksitimi ve ilişkili olan kaygı, duygu düzenleme ve kişilerarası problemler arasındaki ilişkilere dair çalışmalar bulunmasına rağmen bu değişkenlerin birlikte incelendiği çalışmalar kısıtlı sayıdadır. Aleksitimi ve aleksitimi ile ilişkili olabilecek değişkenlerin incelenmesi bu sorunu yaşayan bireyleri tespit etmek, tedavi protokolleri oluşturmak ve ilişkilerini güçlendirmek açısından değerlendirildiğinde hem bireylerin kendi yaşamlarına hem de klinik psikoloji alanına katkıda bulunacaktır. Bu nedenle, aleksitimi ile kişilerarası problemler arasındaki ilişkide kaygı ve duygu düzenlemenin aracı etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemi, 18-25 yaş aralığında 428 kişiden oluşmaktadır. Araştırmada Sosyodemografik Bilgi Formu, Toronto Aleksitimi Ölçeği, Beck Anksiyete Ölçeği, Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeği-Kısa Form ve Kişilerarası Problemler Envanteri kullanılmıştır. Bulgular, aleksitimi ile kişilerarası problemler arasında pozitif yönlü ilişki olduğu yönündedir. Aleksitimi puanı yüksek olan bireylerin, kişilerarası problemleri de yüksektir. Ayrıca, aleksitimi ile kişilerarası problemler arasındaki ilişkide, kaygı ve duygu düzenlemenin aracılık etkisi olduğunu göstermektedir. Çalışmanın bulguları, aleksitimik bireylerin tespit edilerek müdahale programları oluşturulmasının faydalı olabileceğini önermektedir.

Alexithymia, by definition, is having difficulty in identifying and expressing emotions. It is of particular importance to determine alexithymia and alexithymia-related variables that are both seen in the healthy population and accompany various psychological/ psychiatric disorders. Although there are studies on the relationships between alexithymia and related anxiety, emotion regulation and interpersonal problems, there are a limited number of studies examining these variables together. Examining alexithymia and the variables that may be related to it will contribute to the individual’s lives and the field of clinical psychology when evaluated in terms of identifying individuals experiencing this problem, creating treatment protocols and strengthening their relationships. Therefore, it is aimed to examine the mediating effect of anxiety and emotion regulation on the relationship between alexithymia and interpersonal problems. The study sample consists of 428 people aged 18-25. The study used the sociodemographic Information Form, Toronto Alexithymia Scale, Beck Anxiety Inventory, Difficulty in Emotion Regulation Scale-Short Form, and Interpersonal Problems Inventory. Findings indicate that there is a positive relationship between alexithymia and interpersonal problems. Individuals with high alexithymia scores also have high interpersonal issues. In addition, it shows that anxiety and emotion regulation have a mediating effect on the relationship between alexithymia and interpersonal problems. It suggests that the study’s findings may be useful for identifying individuals with alexithymia and creating intervention programs.