XIX. Yüzyılda Kurumlaşma ve Hastahaneler II

Abstract

Osmanlı Türk Devleti’nin batılılaşma adı altında başlattığı kurumlaşma hareketinin 19.yüzyılın ilk yıllarından başlamasına rağmen ihtiyaca bağlı olarak başlama ve devamlılığı koordineli bir bütünlük göstermez.1 Sağlıkla ilgili sultanî külliyelerden Bezm-i Âlem Valide Sultan Vakıf Gureba Hastahanesi, hastahane merkezli külliye kuruluşu olarak, 19. yüzyılın ortalarına doğru yapılaşmasıyla bu konuda ilk örnek olmuştur. Yüzyılın sonlarında Sultan II.Abdülhamit’in ölen kız çocukları adına özellikli bir çocuk hastahane külliyesi inşa ettirmiş olması bu çalışmanın içeriğini oluşturacaktır. “Hamidiye Etfal Hastahanesi” adıyla tanımlanan çocuk sağlığına ait bu hastahane külliyesi yapıları, 19. yüzyıl süresinde tecelli eden yasalar çerçevesinde kurumlaşan uygulamalar kadar, değişen mülkiyet ve maliye teşkilâtı dikkate alınarak ve gene arazi seçimi, yapı tekniği, yapılaşmanın tıbbî sağıltımda bilim ve ihtisaslaşmanın getirdiği doğrultuda, işlevli yapı birimleri olarak inşa edilmesi, ilerleyen kimya ve laboratuvar bilimlerinin gerektirdiği ihtiyaç olan yapı birimleri ya da bir yapı bütünlüğü içinde mekân tahsisi, âlet-edevat temini ve dönemindeki mükemmelliyeti dikkate alınarak yapılan değerlendirme çalışmanın özünü oluşturacaktır.