İslâmî Duyarlılık Çerçevesinde Cahit Zarifoğlu’nun Çocuk Hikâyeleri

Abstract

Çalışmamız Cahit Zarifoğlu’nun çocuk hikâyelerindeki İslâmî duyarlıkları ortaya koymak için hazırlanmıştır. Bu araştırmada merkeze yerleştirilen sorun, Cahit Zarifoğlu’nun düşünce dünyasını besleyen kaynakların çocuk nesirlerinde ortaya çıkardığı İslâmî duyarlıkların neler olduğunu, İslâm inanç temelini oluşturan kavramlar ekseninde ortaya koymaktır. Böylelikle Cahit Zarifoğlu’nun çocuk yetiştirmede öncelediği ideallerin edebi görünümleri ortaya çıkmış olacaktır. Beş bölümden oluşan çalışmada; birinci bölüm edebiyat ve İslâmi duyarlıklı edebiyat ekseninde Osmanlı modernleşmesinin edebiyattaki görünümleri, cumhuriyet sonrasında yetişen İslâmi duyarlıklı kuşakları da içine alan boyutuyla ortaya konulmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde İslâmi duyarlıklı çocuk edebiyatının zeminini oluşturması bakımından edebiyatımızdaki Çocuk edebiyatı çalışmaları ortaya konuşmuştur. Üçüncü bölümde, Çocuk edebiyatı çalışmalarına nazaran geç bir süreçte ortaya konulan İslâmi Duyarlıklı Çocuk Edebiyatı ortaya konmuş, dördüncü bölümde Cahit Zarifoğlu’nun hem genel hem de İslâmi Duyarlıklı Çocuk Edebiyatındaki yeri sorgulanmıştır. Son bölümde ise Cahit Zarifoğlu’nun çocuk hikâyeleri eserlerin içeriğinde ortaya konulan İslâmi kavramlar çerçevesinde bir bütün olarak ele alınmıştır. Çalışmada; Serçekuş, Motorlu Kuş, Katıraslan, Küçük Şehzade, Yürek Dede ile Padişah, Kuşların Dili, Ağaçkakanlar adlı çocuk hikâyeleri, yukarıda bahsedilen çerçevede okumaya tabi tutulmuş ve eserlerin zeminini oluşturduğu tesbit edilen İslâmi yaşayışa ait duyarlıklar ortaya konmuştur. Bu değerlerin inanç, sosyal hayat ve siyasi düşünce ekseninde ele alındığı görülmüştür.

Our work has been prepared to reveal Islamic principles in children stories of Cahit Zarifoğlu. The problem we focus in this research is to determine what were the sources that were revealed his Islamic principles in his children prose, fed the world of thought of Cahit Zarifoğlu by means of basic Islamic faith concepts. Of five parts of this work, first part is to reveal views of Ottoman modernization in literature within the frame of literature and Islamic principle literature, including post-republic generations being raised with Islamic principles. In the second part, to form a basis for children literatures with Islamic principles, children literatures in our literature has been shown. Third part consists of works of children literatures with Islamic principles that are behind handed by children literatures. In the fourth part, Cahit Zarifoğlu’s both the general place in the literature and the place in the children literature with Islamic principles are questioned. In the last part, Cahit Zarifoğlu’s children stories are discussed within the frame of Islamic terms in his children literary works. In this work, children stories such as Serçekuş, Motorlu Kuş, Katıraslan, Küçük Şehzade, Yürek Dede ile Padişah, Kuşların Dili, Ağaçkakanlar has been read due to the above mentioned frames and principles reside in Islamic life has been revealed, which fixated as the basis of these works.