XVI. Yüzyılda Bir Osmanlı Coğrafyacısı: Sipâhizâde Mehmed ve Eseri Evzahu’l-mesâlik ilâ ma‘rifeti’l-büldân ve’l-memâlik

Abstract

XVI. yüzyıl Osmanlı coğrafyacıları için tercüme eserlerin yanında denizcilik alanında, seyahatname türünde ve şehirlere dair eserler te’lif etmişlerdir. Bu yüzyıl Osmanlı coğrafyacılığının gelişimi noktasında ilk basamak olarak da değerlendirilebilir. Yüzyılın sonunda Evzahu’l-mesâlik ilâ ma’rifeti’l-büldân ve’l-memâlik adlı eseri ile şehirler hakkında birçok eserden istifade eden Sipâhizâde Mehmed hakkında bugüne kadar detaylı bir inceleme yapılmamıştır. Bu çalışmada XVI. yüzyıl Osmanlı coğrafyacılığının gelişimi içerisinde Sipâhizâde Mehmed’in yeri incelenmiştir. İncelemede Sipâhizâde Mehmed’in eseri ve eserinde kullandığı kaynaklar üzerinde durulmuş olup, eserin te’lif edilme süreci, eserin önemi ve Osmanlı coğrafyacılığına katkıları üzerinde durulmuştur.

In addition to the translations for the Ottoman geography of the 16th century, works on the maritime, travel book and cities have been compiled. This century can be considered as the first step in the development of Ottoman geography. There has been no detailed examination of Sipahizâde Mehmed, who has benefited from many works about the cities with his work entitled “Evzahu’l-mesâlik ilâ mârifeti’l-büldân ve’l-memâlik” at the end of this century. In this study, Sipahizade Mehmed’s place in the development of the Ottoman geography of the 16th century was examined. The sources used by Sipahizâde Mehmed in his work and his work have been emphasized, and the process of compiling the work, the importance of the work and contributions to Ottoman geography have been dwelt upon.