Hafızanın Yeniden Üretimi: 1980 Sonrası Türk Romanında İslamcı Aydın Kimliği*

Abstract

Türk romanı, Tanzimat’tan beri dozu artıp azalmakla birlikte sosyal ve siyasi parametrelere bağlı olarak modernleşmenin sözcülüğünü üstlenen, bu yönde toplumsal hafızayı yeniden kuracak kimliklerin oluşmasında köprü görevi gören araçlardan biri olmuş tur.1980 sonrasında sayıları artan İslami temalı romanlar ise İslamcı aydınların modernite karşısında tavır aldıkları bir mecra olarak önemli bir yere sahiptir. Bu romanlarda Batı zihniyetinin sebep olduğu toplumsal yozlaşmadan kurtulmanın çareleri aranırken aynı zamanda bir İslamcı aydın kimliğinin portresi çizilir. Bu çalışmada 1980-2000 arasında yazılan Bize Nasıl Kıydınız ve Yol romanlarından yola çıkılarak İslamcı aydınların modern hayata verdikleri cevapları, halihazıra ve geleceğe dair teklifleriyle bu yönde inşa ettikleri İslamcı kimliğin problemleri sorgulanacaktır. Türk romanı, Tanzimat’tan beri dozu artıp azalmakla birlikte sosyal ve siyasi parametrelere bağlı olarak modernleşmenin sözcülüğünü üstlenen, bu yönde toplumsal hafızayı yeniden kuracak kimliklerin oluşmasında köprü görevi gören araçlardan biri olmuş tur.1980 sonrasında sayıları artan İslami temalı romanlar ise İslamcı aydınların modernite karşısında tavır aldıkları bir mecra olarak önemli bir yere sahiptir. Bu romanlarda Batı zihniyetinin sebep olduğu toplumsal yozlaşmadan kurtulmanın çareleri aranırken aynı zamanda bir İslamcı aydın kimliğinin portresi çizilir. Bu çalışmada 1980-2000 arasında yazılan Bize Nasıl Kıydınız ve Yol romanlarından yola çıkılarak İslamcı aydınların modern hayata verdikleri cevapları, halihazıra ve geleceğe dair teklifleriyle bu yönde inşa ettikleri İslamcı kimliğin problemleri sorgulanacaktır.

The Turkish novel has been one of the tools that has increased and decreased dose since Tanzimat, but has been a bridge to the formation of identities that will restore social memory in this direction, which has been a spokesperson for modernization based on social and political parameters. Islamic-themed novels, which increased in numbers after 1980, have an important place as a medium in which Islamist intellectuals take a stand against modernity. The novels seek remedies of the social corruption caused by the Western mentality, while also drawing the perspective of an portrait of islamic intellectual identity. In this study, through the novels Bize Nasıl Kıydınız and Yol which were written between 1980-2000 the answers of Islamist intellectuals to modern life, their proposals for the current and future and the problems of the Islamic identity they built in this direction will be examined.