Cumhuriyet’in İlk On Yılında Trabzon’da Basın Yayın Hayatı

Abstract

Tarih boyunca Doğu Karadeniz bölgesinde önemli bir merkez olan Trabzon kenti bu özelliğini Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti dönemlerinde de sürdürmüştür. Tarafımızca kaleme alınan tezin amacı, Trabzon Vilayetinde basın yayın hayatının başladığı 1867 yılından itibaren Türkiye Cumhuriyetin onuncu yılana kadar geçen süre içerisinde Trabzon ve hinterlandında faaliyet gösteren basın yayın organları hakkında bilgi vermek ve özellikle ‘’Cumhuriyetin İlk On Yılında’’ Trabzon’da yayınlanan gazete içeriklerinin değerlendirilmesinin yanı sıra, bu dönemde meydana gelen ulusal ve uluslararası olayların Trabzon basınına yansımalarını da göstermektir. Cumhuriyet’in ilanından önce Trabzon Vilayetinin sınırları içerisinde yer alan Samsun, Giresun ve Ordu’da faaliyet gösteren basın yayın organlarının kısaca tanıtımlarının yapılması dışında, anılan dönemde Trabzon Vilayet merkezinde faaliyet gösteren Rum ve Ermeni azınlıklara ait basın yayın organları hakkında kısa bilgiler verilmiştir. Trabzon Vilayet merkezinde faaliyet gösteren Rum ve Ermeni ekalliyetlere ait basın yayın organlarının tanıtıldığı bölümlerde Osmanlı Devleti içerisindeki Rum ve Ermenilerin siyasi bağımsızlık talepleri doğrultusunda kurdukları örgütlenmeler ve bu bağımsızlık isteğinin hangi dış devletler tarafından teşvik edildiği ile ilgili bilgilere yer verilmiştir. Cumhuriyet’in ilan edilmesinden sonra ise Trabzon basını içerisinde yer alan basın yayın organlarının bu süreç içerisinde gerçekleşen önemli olaylara tepkileri olay tarihinde çıkan gazete nüshalarının özetleri üzerinden değerlendirmelerde yapılarak önemli dönüşümlerin gerçekleştiği bu süreçte Trabzon basınının bu dönüşümlere nasıl tepkiler verdiğine dair bir kanaat oluşturulmaya çalışılmıştır. Cumhuriyet’in ilk on yılında meydana gelen olayların Trabzon basınına yansımalarının sunulduğu bölümlerde ayrıca bu dönemlerle ilgili genel bilgiler de sunulmuştur. Tezde ayrıca Erken Cumhuriyet döneminde Trabzon kentindeki sosyal-ekonomik şartların gazetelere yansımaları aktarılarak anılan döneme daha geniş bir bakış açısıyla değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

The city of Trabzon, which has been an important center in the Eastern Black Sea region throughout history, continued this feature during the Ottoman Empire and the Republic of Turkey. The aim of the thesis, written by us, is to provide information about the media organs operating in Trabzon and its hinterland from 1867, when the press life began in the Trabzon Province, until the tenth year of the Republic of Turkey, and to provide information about the newspaper contents published in Trabzon, especially in the "First Decade of the Republic". The aim is to show the reflections of the national and international events that took place in this period, as well as the evaluation of the Trabzon press. Apart from the brief introduction of the press organs operating in Samsun, Giresun and Ordu, which were within the borders of the Trabzon Province before the proclamation of the Republic, short information about the press organs of the Greek and Armenian minorities operating in the Trabzon city center was presented. In the sections where the press organs of the Greek and Armenian minorities operating in the Trabzon city center are introduced, information about the organizations established by the Greeks and Armenians in the Ottoman State in line with their demands for political independence and which foreign states that encouraged this desire for independence are given. After the proclamation of the Republic, the reactions of the press organs in the Trabzon press to the important events that took place in this process were presented through the summaries of the newspaper copies published on the date of the event, and an opinion was tried to be formed about how the Trabzon press reacted to these transformations in this process where important transformations took place. In the sections where the reflections of the events that took place in the first decade of the Republic in the Trabzon press are presented, general information is also given about these periods. In the thesis, it is also aimed to evaluate the social-economic conditions in the city of Trabzon in the Early Republic period from a wider perspective by transferring the reflections on the newspapers.