AB Türkiye İlerleme Raporlarında “Mazbut” Kavramı Sorunu

Abstract

Osmanlı’dan günümüze, devlet ve toplum ihtiyaçlarına göre değişen vakıf sistemi, zaman içerisinde oluşan kendine özgü kavramları ve uygulamaları günümüze kadar taşımıştır. Uluslararası düzeyde vakıf konusunda gündeme gelen sorunların sebebi, esasen tarihî süreç içerisinde özgün yapısıyla oluşa gelen vakıf sisteminin AB’nin vakıf sistemine uymamasıdır. Bu uyumsuzluğun somut örneklerinden biri olarak ortaya çıkan “mazbut vakıf” kavramının yanlış kullanımının önüne geçilmesi, Türk vakıf sisteminin sosyal ve tarihî bütünlüğü içinde ele alınması ile mümkün olacaktır. AB, Türkiye İlerleme Raporlarındaki “mazbut vakıf” sorunu, cemaat vakıflarına özgü gibi gösterilen, ancak uygulama ve kavram olarak Osmanlıdan günümüze gelmiş bugün hala devam eden bir uygulamanın, kavramın ve esasen yönetim şeklinin adıdır. “Mazbut vakıf” kavramının hukukî belge niteliği taşıyan Lozan tutanaklarındaki kullanış biçimi ile kullanılması, kavramın içerdiği anlam bütünlüğünü koruması açısından zorunluluk arz etmektedir.