Çevrimiçi İslami Aktivizm : Gezi Sonrası İstanbul’unda Üniversiteli Kız Öğrencilerin Sosyal Medya Kullanımı

Abstract

Küreselleşmenin yansımalarını en belirgin şekilde inceleyebileceğimiz alanlardan biri olan ‘sosyal medya aktivizmi’, diğer adıyla ‘dijital aktivizm’ tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de ciddi etkiler yaratarak son yıllarda toplumun şekillenmesinde önemli bir rol oynamıştır. Bu çalışma sosyal medya aktivizminin toplumun belirli bir kesimi tarafından nasıl kullanıldığını ve bunun sonucu olarak kamusal alanı şekillendirmede nasıl bir rol oynadığını incelemek üzere yola çıkmıştır. Bu çerçevede sanal tartışmaların gerçek dünyada değişikliğe yol açıp açmayacağı ve muhafazakâr kesim için ne gibi yeni toplumsal seçenekler sağladığı incelemiştir. Farklı üniversitelerde okuyan ve muhafazakâr olarak değerlendirilen kız öğrencilerin sosyal medya ve dijital aktivizm üzerindeki görüşleri ve kullanım şekilleri mülakat yoluyla incelenmiştir. Elde edilen görüş ve verileri değerlendirebilmek için Türkiye’de muhafazakârlık ve sosyal medya aktivizmi konuları tartışılmıştır. Bu olguların bir araya gelerek ne tür bir toplumsal değişime önayak olduğu ve bunların doğurduğu etkiler üzerinde durulmuştur.

The goal of this study is to explore the social media activism of female Turkish university students in an attempt to provide a wider framework about the ongoing discussion of social media activism in Turkey. While most current analyses in Turkey have been focused on secular and anti-government social media activism, conservative use of social media activism and its implications are usually ignored or given minor consideration. This study looks at conservative Muslim university women. It questions how social media activism might lead them to advocate change in the Turkish public sphere, at once exploring possibilities to foster more than online network solidarity and also providing them new social options. Thirty students were interviewed for this study. Their narratives highlight differences and show a spectrum of approaches to the public sphere and to social media activism. What results is the nuanced analysis of a complex society in transition. Our findings are two-fold: 1) that social media activism has indeed became an important tool to change societies but 2) it is susceptible to media manipulation, as existing power structures try to adjust in order to maintain their status and influence in 21st century Istanbul.