Denizli ve Çevresinde Yer Alan Bazı Câmilerin Yapı Elemanlarının Değerlendirmesi

Abstract

Denizli ve çevresinde bulunan birçoğu vakıf yapısı olarak inşa edilen, bilgi ve belgelerine ulaşılabilen bir grup cami, yapı elemanları açısından düz tavanlı ve kubbeli camiler olarak gruplandırılması sonrası yetmiş bir düz tavanlı, beş kubbeli cami tespit edilmiştir. Düz tavanlı camiler de kendi içerisinde göbeksiz, tekne tavanlı, kubbeli tavanlı, kademeli tavanlı, çıtalı göbekli tavanlı ve tonozlu tavanlı şeklinde sınıflandırılmaya gidilmiştir. Her iki ana grup düz tavanlı ve kubbeli camiler; örtü düzeni ve taşıyıcı elemanlar, malzeme ve teknik bakımından incelenmiştir. İncelenen eserlerin en erken tarihlisi 13.yüzyıl, en geç tarihlisi ise 20.yüzyılın ikinci yarısına tarihlenmektedir. Çalışma yöredeki benzer yapılardaki yapı elemanları ile ilgili genel bir fikir vermesi ve bazı yapıların ilk kez belgelenmesi açısından oldukça önem arz etmektedir.

In this study, a group of mosques have been identified and examined many of which were built as waqfs in Denizli centre and surrounding regions. These mosques are classified into two groups depending on their building structures; whether they have flat ceilings or domes. There are 71 mosques with flat ceiling and 5 with domed structure. The mosques with flat ceilings are classified among themselves as boat ceilings, vaulted ceilings, stepped ceilings, slatted ceilings and core vaulted ceilings. Both groups of mosques were examined in terms of layout, cover material, load-bearing structural elements, construction materials and techniques. The oldest of the mosques dates back to 13th century, while the latest work is dated to the second half of the 20th century. Study is quite important as it documents common characteristics of similar mosques in terms of structural properties and it reports some of the mosques in the region for the first time.