Priştine’de piri nazır camisi

Abstract

Makalede Kosova, Priştine’de yer alan Piri Nazır Camisi’nin koruma-onarım projesi anlatılmaktadır. 15. yüzyılda inşa edilmiş olan, bir dönem Prens Lazar’ın da mezarını barındırmış olan Piri Nazır Camisi’nin, bölgedeki hem Müslüman hem de Hristiyan topluluklar tarafından kutsal kabul edildiği bilinmektedir. Yapı, cami, medrese ve türbeden oluşan bir külliyenin günümüze kalan tek parçasıdır. Taş yığma olarak inşa edilmiş, tek mekânlı yapının hariminin üstünde, konik, ahşap bir kubbesi bulunmaktadır. İç mekânda ahşap dikmelerle taşınan bir kadınlar mahfili mevcuttur. Tek minaresi olan ahşap topuz çatılı yapının eskiden önünde ahşap kırma çatıyla örtülü, açık bir son cemaat mekânı yer almaktaydı. Yazıda, Piri Nazır Camisi’nin belgeleme çalışmaları ile yapı ve çevresiyle ilgili tarihsel araştırmalar anlatılmış, yapının restitüsyonu ile ilgili kaynaklar ve hazırlanan çizimler verilmiştir. Piri Nazır Camisi, günümüze kadar pek çok değişiklik geçirerek ulaşmıştır. Mevcutta, günümüze ulaşmayan son cemaat yerine yeni bir ek yapılmış, iç mekânında litürjik elemanları ve mahfili büyük ölçüde müdahale görerek günümüze gelebilmiştir. Cami arazisine de zaman içinde çeşitli yapılar inşa edilmiştir. Yapının koruma-onarım projesi dâhilinde caminin özgün görüntüsünün yeniden oluşturulmasını sağlayacak kapsamlı bir restorasyona yönelik müdahaleler ve burada gözetilecek ilkeler detaylı olarak makale içerisinde verilmiştir. Aynı zamanda Kosova İslam Topluluğu tarafından caminin kadastral sınırları içindeki yapıların kaldırılması için çalışmalar yürütülmektedir. Restorasyon projesi kapsamında bu yapı sınırları içinde planlanan bir hafızlık okulu ile yeni cami müştemilatına ait projeler, çevre düzenlemesi ve bunların görselleri de yazının içinde sunulmuştur.

In this article the conservation Project of the Piri Nazir Mosque is presented. The 15th century building of the Piri Nazir Mosque is respected by both Islamic and Christian communities of the region because it has housed the grave of Prince Lazar for a long time. The mosque is the only building remained from a complex that was consisted of a mosque, a madrasa and a tomb. The stone masonry building has a single praying hall which is covered with a conical wooden dome inside. There is a mezanine that was built for women carried by wooden columns. The building has a single minaret and by the time it was built there was an open narthex infront of the building that was covered with a wooden roof. In the paper, the documentation of The Piri Nazir Mosque, the historical researches of the building and its environments are given while the sources for its restitution and restitution drawings are presented. The Piri Nazir Mosque reached today with many alterations. There is an addition in place of the narthex of the building which is lost. The liturgi cal elements of the building and its mezanine had many interventions. And in time the authentic site of the Piri Nazir Complex is occupied with many buildings. The conservation project of the mosque contains extensive interventions to restore the mosque to its authentic apparence and provides detailed principles for the restoration. The Islamic Community of Kosovo is working to remove the buildings that occupy the site. The drawings for a Hifz School and an auxiliary building which are planned to be built on the site of the mosque were presented in the paper with its visual materials.