Çocuk ve Ergenler İçin Sınav Kaygısı Ölçeğinin Biyopsikososyal Modelle Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi

Abstract

Bu tez çalışmasında, çocuk ve ergenler için biyopsikososyal model ile bir sınav kaygısı ölceği geliştirilmesi ve geliştirilen bu ölçeğin psikometrik özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma üç aşamalı olarak tamamlanmıştır. İlk aşamada biyopsikososyal modelin biyolojik, psikolojik ve sosyal üç alt boyutuna uygun olarak 150 maddelik bir madde havuzu oluşturulmuş, havuz ölçek formu haline getirilip 200 öğrenciye uygulanmıştır. Güvenirlik analizi sonucunda zayıf ilişkili maddeler havuzdan atılmış, bazı maddeler yeniden düzenlenmiş, en güçlü ifadelere sahip olduğu düşünülen 54 maddelik yeni bir madde havuzu oluşturulmuştur. Yeni ölçek taslağı 285 öğrenciye uygulanmış, faktör analizi ile incelenmiştir. Madde faktör yükü 0,30 altında olan maddeler öncelikli olarak atılmış, birden fazla faktörün altında düşen maddelerde madde yükü daha yüksek olan alt boyut altına toplanmıştır. Ölçeğin 30 maddelik son haline ulaşılmıştır. Aday ölçek, yaşları 10-18 arasındaki 202 ortaokul ve lise öğrencisine basılı form şeklinde uygulanmıştır. Likert derecelemesindeki ölçeğin yapı geçerliği Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA) ile incelenmiştir. AFA sonuçlarına göre alt boyutların tamamının açıkladığı varyans değeri %42,99 olarak belirlenmiştir. Özdeğerler 10'ar maddelik biyolojik, psikolojik, sosyal alt boyutları için sırasıyla 8,63; 2,44; 1,82 olarak bulunmuştur. Literatürde yer alan sınav kaygısının belirtileri bilişsel, fizyolojik, duygusal ve davranışsal olmak üzere dört alt boyutta incelenmektedir (Yeşilyurt, 2007). Dört boyutun da analiz edilmesine karar verilmiştir. Dört alt boyutun özdeğerleri ise sırasıyla 8,63; 2,44;1,82 ve 1,39 olarak bulunmuştur. AFA sonuçlarına göre alt boyutların tamamının açıkladığı varyans değeri %47,64 olarak belirlenmiştir. Çocuk ve Ergenler İçin Sınav Kaygısı Ölçeği'nin (ÇESKÖ) benzer ölçekler geçerliği “Westside Sınav Kaygısı Ölçeği” ve “Revize Edilmiş Sınav Kaygısı Ölçeği” ile sınanmış, anlamlı düzeyde ilişkili bulunmuştur. Diğer ölçeklerle kıyaslandığında çıkan yüksek korelasyon katsayıları ve Cronbach Alfa katsayılarının yüksek olması ölçeğe ait ölçümlerin tutarlılığı hakkında güçlü kanıtlar sunmuş olup, ÇESKÖ'nün ortaokul ve lise öğrencileri için geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu saptanmıştır

In this study, it was aimed to develop a test anxiety scale for children and adolescents using biopsychosocial model, and examine its psychometric properties. The study was completed in three steps. In the first step, a pool of 150 items was created. The item pool was formed according to the biological, psychological and social dimensions of the biopsychosocial model. Then the item pool was administered to a sample of 200 students. As a result of the reliability analysis, poor correlated items were removed from the pool, some items were revised and a new item pool consisted of 54 items was created. The new draft of the scale was administered to 285 students, and it was examined by factor analysis. The items that their factor loading were below 0.30 were removed from the draft of the scale primarily. Items that were falling below more than one factor, were collected under the dimension which item load was higher. The 30-item final version of the scale (each dimension has 10 items), was administered to a sample of 202 middle school and high school students between ages of 10 and 18. Students were asked to rate on 3-point Likert scale. Exploratory Factor Analysis (EFA) was used to examine the construcy validity of the scale. According to EFA results, the variance value explained by all dimensions was determined as 42.99%. The eigenvalues were found to be 8.63; 2.44; 1.82 respectively for biological, psychological and social subdimensions. In the literature, test anxiety symptoms are analysed by four subdimensions: cognitive, physiological, emotional and behavioral (Yeşilyurt, 2007). It was decided to analyse these four dimensions too. The eigenvalues were found tobe 8.63; 2.44; 1.82 ve 1.39 respectively. According to EFA results, the variance value explained by all dimensions was determined as 47.64%. The convergent and discriminant validity for “Test Anxiety Scale for Children and Adolescents” was tested with “Westside Text Anxiety Scale” and “Revised Test Anxiety Scale” and was found to be significantly related. High correlation coefficients and high Cronbach Alpha coefficients provided strong evidence for the consistency of the measurements of the scale. It was determined that “Test Anxiety Scale for Children and Adolescents” is a valid and reliable measurement tool for middle and high school students.