Erken Dönem Osmanlı Tarihlerinde Yıldırım Bayezid’in Düğününün Anlatımına Dair Bölümlerin Sûrnâme Bağlamında Değerlendirilmesi

Abstract

Osmanlı tarihinde düğün törenlerine dair yapılan araştırmalar için başvurulan kaynakların başında Sûrnâmeler gelmektedir. Klasik Türk Edebiyatı türlerinden olan bu metinlerde genel olarak padişah çocuklarının doğumları için yapılan kutlama törenleri yanında Şehzadelerin sünnet şenlikleri, sultanların kızları veya kızkardeşlerinin evlenme merasimleri anlatılmaktadır. Ancak Osmanlı edebiyat tarihinde müstakil Sûrnâmelerin ilk örnekleri XVI. yüzyılın son çeyreğinde görülmeye başlanmıştır. Bununla birlikte Osmanlı toplumunda bu tarihten önce gerçekleşen düğünler için de merasimler yapıldığı şüphesizdir. Henüz Sûrnâme türünün müstakil örneklerinin bulunmadığı bu dönemde konuyla ilgili birinci dereceden kaynakları Osmanlı kronikleri, Selimnâme, Süleymannâme türü eserler oluşturmaktadır. Bu makalede erken döneme ait bilinen kroniklerde Sûrnâme türünün müstakil hâle gelmemiş şekline örnek teşkil edebilecek anlatımın ilk defa hangi düğünle ve hangi yazarlarla görülmeye başlandığına dair bir değerlendirme yapılmaya çalışılmıştır. Bu amaçla da Ahmedî‟den başlayarak II. Bayezid döneminde yazılan eserlere kadar bilinen metinler üzerinde bir inceleme gerçekleştirilmiştir.

Sûrnâmes are the primarily sources of the history of the Ottomans imperial ceremonies. As a part of Classical Turkish Literature, Sûrnâmes describe sultan‟s sons and daughters birth, circumcisions of the sons or wedding ceremonies of the daughters and sisters. First examples of detached surnames were written in the last quarter of the XVIth century. But there is no doubt that the ceremonies had been already performed before that date in Ottoman society. While there was no examples of detached surnames, Ottoman chronicles, Suleymannames and Selimnames were used as a main sources of that time history. In this article it has been tried to make an assessment about chronicle first Ottoman Sûrnâme in which whose wedding ceremony was described and the author of the Sûrnâme. For this purpose, in this article imperial marriage ceremonies will be examined with the help of these sources.