Otizm Spektrum Bozukluğu Olan 3-6 Yaş Çocukların Kaynaştırmasına Yönelik Okul Öncesi Öğretmenlerinin Tutumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin otizm spektrum bozukluğu olan çocukların kaynaştırmasına yönelik tutumlarını incelemektir. Bu amaç doğrultusunda nicel çalışma yöntemlerinden olan tarama modeli ile çalışma gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya İstanbul ilinin Anadolu yakasında okul öncesi eğitim kurumlarında çalışmakta olan öğretmenler dâhil edilmiştir. Çalışmaya %95,1'i kadın ve %4,9'u ise erkek olmak üzere toplamda 283 öğretmen katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Segall (2008) tarafından geliştirilen, Türkçeye uyarlaması ise Demir ve Aydın (2012) tarafından yapılan "Otizmli Çocukların Kaynaştırılmasına İlişkin Tutum Ölçeği" kullanılmıştır. Ayrıca araştırmacı tarafından oluşturulan "Kişisel Bilgi Formu" da yapılan çalışmada veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Elde edilen veriler istatistik programı ile analiz edilmiştir. Bu analizde katılımcıların Otizmli Çocukların Kaynaştırılmasına İlişkin Tutum Ölçeğinden alınan toplam tutum/görüş puanlarının farklı değişkenler açısından farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için Mann Whitney U Testi, Kruskal Wallis H Testi kullanılmıştır.Araştırma bulgularına göre okul öncesi öğretmenlerinin OSB olan çocukların kaynaştırmasına yönelik tutumlarının farklı değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğine bakıldığında; yaş, öğrenim durumu, mesleki kıdem, sınıfında otizm tanısı almış öğrencinin bulunma durumu, otizmle ilgili program, seminere ya da kursa katılma durumu, otizm tanısı almış öğrencilerle çalışma deneyimi ve otizm tanısı almış çocukların kaynaştırma eğitiminin şeklini tanımlama değişkenlerine göre anlamlı farklılık elde edilmiştir. Ancak öğretmenlerin tutumları cinsiyet, mezun olunan bölüm, özel eğitim dersi alma durumu, yakın çevresinde otizm tanısı almış çocuğun bulunma durumu ve otizmi tanımlama şekli değişkenleri açısından değerlendirildiğinde anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Ayrıca araştırmada okul öncesi öğretmenlerin büyük çoğunluğunun otizm spektrum bozukluğu olan çocukların kaynaştırmasına karşı olumlu bir tutum içinde oldukları tespit edilmiştir.

The aim of this study is to examine the views of pre--school teachers on inclusion of children with autism spectrum disorder. For this purpose, the study was carried out with the scanning model, which is one of the quantitative study methods. Teachers working at pre-school education institutions on the Anatolian side of Istanbul were included in the research. A total of 283 teachers, 95.1% female and 4.9% male, participated in the study. The "Attitude Scale Towards Inclusion of Children with Autism" developed by Segall (2008) and adapted into Turkish by Demir and Aydın (2012) was used as a data collection tool in the study. In addition, the "Personal Information Form" created by the researcher was used as a data collection tool in the study. The obtained data were analyzed with statistics program. In this analysis, tests such as the Mann Whitney U Test and the Kruskal Wallis H Test were used to determine whether the total attitude scores obtained from the Attitude Scale for the Inclusion of Children with Autism differ in terms of different variables.According to the research findings, when the views/attitudes of pre-school teachers towards inclusion of children with ASD differ according to different variables; a significant difference was obtained according to the variables of age, education level, professional seniority, presence of a student diagnosed with autism in his class, a program related to autism, participation in a seminar or course, experience of working with students diagnosed with autism, and defining the form of inclusive education for children diagnosed with autism. However, when teachers' views/attitudes were evaluated in terms of gender, department graduated, taking special education courses, presence of a child diagnosed with autism in their immediate surroundings, and the way of defining autism, no significant relationship was found. In addition, it was determined in the study that the majority of pre-school teachers had a positive attitude towards inclusion of children with autism spectrum disorder.