Sır Kâtibi Mustafa Nedim Ağa ve Zafernâme-İ Gâzî Sultan Mustafa Han

Abstract

Zafernâmeler hem eser hem de müstakil belgelerdir. Fethin gerçekleştiğini savaşılan ülkenin hükümdarına haber vermek amacıyla diplomasi gereği gönderilen mektupların yanında elde edilen zaferi kutlamak için müellifler ya da şairler tarafından telif edilmiş eserler de vardır. Zafernâmeler ve fetihnâmeler edebiyatımızda önemli bir yekün tutmakla birlikte, kazanılan zaferi kutlama amacının yanında tarihi bir belge olma özelliği de taşırlar. Bu tarz eserler yazıldıkları devrin geleneğini ve sosyo-kültürel tarihini de vermelerinden dolayı kıymetlidirler. Bu makalede, Mustafa Nedim Ağa’nın Zafernâme’si ele alınacaktır. Eser, sadece II. Mustafa’nın Avusturya seferini anlatmakla kalmaz, aynı zamanda dönemin sosyal tarihine dair birçok unsuru da bize aktarır. Eserde okurun en çok ilgisini çeken hayatın içinde yer alan merasimler ve geleneklerdir. Nedim Ağa, bunları metnin akışı içerisinde vererek bir anlamda bugünkü okuyucuya da o tarihten ışık tutmaktadır. Bu gibi unsurlara değinilmeye çalışılan makalede metnin transkripsiyonlu şekli de verilecek ve metin değerlendirmeye tabi tutulacaktır.

Zafernames are both works and separate documents. In addition to the letters sent by diplomacy to inform the ruler of the warring country that the conquest took place, there are also works written by authors or poets to celebrate the victory. Zafernames and fetihnames hold an important place in our literature, and besides the purpose of celebrating the victory, they also have the feature of being a historical document. Such works are valuable because they also give the tradition and socio-cultural history of the period in which they were written. In this article, Mustafa Nedim Ağa's Zafername will be discussed. The work is not only tells about II. Mustafa's expedition to Austria, but also conveys many elements of the social history of the period. It is the ceremonies and traditions in life that attract the reader's most attention in the work. Nedim Ağa, by giving them in the flow of the text, sheds light on today's reader from that history. In the article, which tries to address such elements, the text will also be given its latinized form and the text will be evaluated.