Sosyal Değerler Emek ve Sosyal Edebiyata Dair Bazı Düşünceler

Abstract

İnsanların faaliyet ve davranışlarının ölçüsü olan, onların maddi ve manevi ihtiyaçlarını gidermeye yarayan ve onları diğer varlıklardan ayıran ilkelere veya araçlara sosyal değerler diyebiliriz. Sosyal değerlerin en başta gelen özelliği faaliyet ve davranışlarımızın ölçüsü (veya kriteri) olma özelliğidir. Yani sosyal değerler doğru ile yanlışın, iyi ile kötünün, güzel ile çirkin olanın, hak ile zulmün ne olduğunun anlaşılmasında bize ölçüler, kriterler sunmaktadır. Sosyal değerlerin diğer özellikleri insana özgü olması, evrensel olması, çift kutuplu olması, kendi aralarında bütünlük ve paralellik içinde olmasıdır. Bunlara ek olarak sosyal değerlere sahip olmak biz insanlara mutluluk, eksikliği ise mutsuzluk verir. Sosyal değerlere ihtiyacımız ise bütün ihtiyaçların üzerindedir. Sosyal değerlerin kendi içinde bir sistem oluşturup oluşturmadığı ya da nasıl sınıflandırılacağı üzerinde önemle durulması gerekir. Sonuçta sosyal değerleri maddi değerler ve manevi değerler olmak üzere ikiye ayırabiliriz. Emek ise hem maddi hem de manevi değerin bir arada bulunduğu bir sosyal değerdir. Edebiyatın da sosyal değerlerden biri olan estetik değerin içinde yer aldığını, onun da sosyal sorunlara daha çok yönelerek bir sosyal edebiyat düzlemine doğru kayması gerektiğini belirtmeliyiz.