قصة النبي يوسف (عليه السلام) وأبعادها التربوية والنفسيةدراسة في تفسيرعزيز التفاسير

Abstract

Bu çalışmamızda son devir İslam âlimlerinden Afganistanlı Şeyh Sultan Azîz'in (1936-2013) Peştuca yazdığı "Azîzü't-Tefâsir" adlı eserden Hz. Yûsuf (a.s.) kıssası özelinde, eğitim ve nefis terbiyesi konuları ele alınacaktır. Bu vesileyle, Şeyh Sultan Aziz'in İslam dininin ilim ve fen, eğitim-öğretim alanlarındaki mirasın canlandırılmasına yaptığı katkılar tanıtılacaktır. Çalışmamızda bugün Afganistan'ın resmî dili olan Peştuca kaleme alınan en önemli tefsirlerden biri olan "Azîzü't-Tefâsir", Yûsuf kıssası özelinde tanıtılacaktır. Bu esnada müellifin metodu belirlenmeye çalışılacaktır. Aynı zamanda müellifin, eğitim-öğretim ve nefis terbiyesi bağlamında pek çok konuyu içine alan Yûsuf kıssasını tefsir ederken, bunların genel olarak Afgan toplumuna yansıması ve etkilerine dair yapmış olduğu değerlendirmelere işaret edilecektir. Araştırma, şu soruları cevaplamayı amaçlamaktadır: 1. "Azîzü't-Tefâsir", eğitim-öğretim yönüyle incelendiğinde öne çıkan konular nelerdir? 2. Şeyh Sultan Azîz'in tefsirini, benzerlerinden farklı kılan yönler nelerdir? 3. Yûsuf suresinde ele alınan konuların, nefis terbiyesi bağlamında önemi nedir? Bu çalışmamızın, eğitim alanında özellikle de nefis terbiyesi metodunu kullanarak İslam'a davet çalışmaları yapanlara yeni ufuklar açacağını ümit etmekteyiz. Tefsirin İslam coğrafyasının geniş bir alanında konuşulan Peştuca yazılmış olması araştırmacılara ve akademisyenlere, bu bölgede gerçekleştirilen ilmî faaliyetlerin boyutları hakkında fikir de verecektir. Diğer taraftan bu mütevazı araştırmamızın eğitim-öğretim ve nefis terbiyesi alanlarında çalışma yapacaklara Kur'ânî bir bakış açısı kazandıracağını ümit etmekteyiz. Tezde çeşitli önerilerde de bulunulmuştur: 1. Peygamber kıssalarını incelemek, Kur'ân ayetlerini toplayıp bunları özel bilimsel araştırmalara ayırarak doktrinsel, ahlaki ve psikolojik boyutlarını ve eğitim uygulamalarının kapsamını açıklamaya önem vermek gerekir. 2. İmanın sağlam bir şekilde yerleşmesi için Yûsuf aleyhisselam'ın kıssasını, onun niteliklerini ve kazanımlarını eğitim müfredatında sunmak. 3. Afganistan'da ve İslam toplumunda öğretmenleri seçerken çağdaş Müslüman öğretmen için gerekli olan bir dizi inanç, ahlaki, sosyal ve psikolojik niteliklere odaklanmak.

The study, titled "The Story of Prophet Yusuf (peace be upon him) and its educational and psychological dimensions- a study in the interpretation of Aziz Al-Tafasir to explores the educational efforts through his study in the Interpretation of 'Sheikh Sultan Aziz'" (may god have mercy on him). His study is a contribution to reviving scientific and educational heritage. The study focuses on the educational and psychological intricacies contained in Aziz al-Tafasir. The study highlights various methods and techniques in Surah Yusuf. It also addresses important questions, including the key educational and psychological guidelines and benefits derived from Aziz al-Tafasir. Additionally, the study aims to elucidate the educational behaviors in Surah Yusuf and their impact on individuals and society as a whole. It's impact on the Pashto-speaking community is immeasurable, especially in the county of Afganistan, where Pashto is the national language. His study strives to demonstrate many principles and values found in Surah Yusuf, which are much needed today in all walks of our society. Striving to build a conscious educational approach that suits contemporary necessities. His study focuses on covering the educational and psychological dimensions of Aziz al-Tafasir and explains the educational approach of Sheikh Sultan Aziz, which sets his interpretation apart from others. The research centers on answering three key questions, including: What are the main educational and psychological guidelines and benefits derived from Aziz al-Tafasir? What educational approach distinguishes Sheikh Sultan Aziz's interpretation from other interpretations? What educational and psychological dimensions are embodied in Surah Yusuf? This new aspect the study brings to the community and the topic at hand open new horizons for sincere preachers and scholars, helping them understand how to use its educational methods and find guidance, especially since this book is in the Pashto language and the people are in great need of understanding these topics to further enrich the communities. This study serves as an encouragement for scientific centers in society, particularly in Pashto-speaking areas, to pay more attention to the educational aspect of their activities. In his research, we studied the interpretation of Aziz al-Tafasir and its educational and psychological dimensions in Surah Yusuf, highlighting Sheikh Sultan Aziz's method of interpretation, his effort in understanding the Quranic texts, and deriving educational and moral insights. His interpretation is characterized by his ascetic life, filled with exhortations and purification of the souls, thus imparting a spiritual essence to his interpretation and leaving a moral project and a guiding light for future generations to address any moral and ethical decline. The research consists of an introduction and three main chapters: The first chapter provides an introduction to the study Aziz al-Tafasir, its author, and his contributions to Islamic sciences and literature. The second chapter discusses his method of interpretation, focusing on his reliance on transmitted interpretation, considering the linguistic implications of words, and his efforts in preaching and reform. The third chapter studies the story of Yusuf (peace be upon him) and its educational and psychological dimensions, according to Aziz al-Tafasir.