Özeleştirel ruminasyonun negatif temel inançlar ve duygular bağlamında incelenmesi
| dc.contributor.advisor | Kumova, Filiz | |
| dc.contributor.author | Korkmaz, Kübra Nur Çömlekçi | |
| dc.date.accessioned | 2025-12-22T17:45:26Z | |
| dc.date.issued | 2025 | |
| dc.department | FSM Vakıf Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Psikoloji Ana Bilim Dalı | |
| dc.description.abstract | Bu araştırma, alan yazında yeni bir ruminasyon türü olarak belirlenen özeleştirel ruminasyonu, olumsuz duygular (suçluluk, utanç, pişmanlık) ve negatif temel inançlar bağlamında iki aşamalı bir çalışma ile incelemeyi amaçlamıştır. İlk çalışma, 1027 katılımcıdan oluşmaktadır ve bu çalışmada değişkenler arası korelasyonel ve yordayıcı ilişkiler incelenmiştir. Yapılan Pearson Korelasyon analizi, Çoklu Doğrusal Regresyon analizi ve aracılık modelleri, utanç ve pişmanlık duygularının özeleştirel ruminasyonu pozitif yönde yordadığını ancak yordayıcılık gücü en yüksek duygunun pişmanlık duygusu olduğunu ve pişmanlık ile özeleştirel ruminasyon arasındaki ilişkide, aracılık gücü en yüksek olan negatif temel inancın, dayanıksızlık temel inancı olduğunu göstermiştir. İlk çalışmaya katılan kişiler arasından seçilen 158 katılımcı, deneysel çalışmaya katılım sağlamıştır. Bu çalışmada katılımcıların çaresizlik/dayanıksızlık negatif temel inanç skorları medyan altı (düşük) ve üstü (yüksek) şeklinde iki kategoriye ayrılmış ve katılımcılar, her grupta eşit sayıda yüksek ve düşük dayanıksızlık temel inancına sahip katılımcı olacak şekilde, seçkisiz olarak gruplara atanmışlardır. İkinci çalışma üç farklı gruptan (olumsuz duygu –pişmanlık manipülasyonu, olumlu duygu manipülasyonu ve kontrol grubu) oluşmaktadır. Karma Desenli Tekrarlı Ölçümler ANOVA ile yüksek dayanıksızlık negatif temel inancına sahip olumsuz duygu manipülasyonu grubunun özeleştirel ruminasyon artışının, diğer tüm gruplardan daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Söz konusu bulgular, özeleştirel ruminasyona, otomatik düşünce bazında yapılacak bilişsel müdahalelerin yeterli olmayabileceğine ve özellikle dayanıksızlık negatif temel inancının müdahale kapsamına alınmasının gerekliliğine işaret etmektedir. | |
| dc.description.abstract | The present study aimed to examine self-critical rumination, new type of rumination identified in the literature, in the context of negative emotions (guilt, shame, regret) and negative core beliefs, with a two-stage study. The first study consisted of 1027 participants, and the correlational and predictive relationships between the study variables were examined. Pearson Correlation Analysis, Multiple Linear Regression Analysis, and Mediation models indicated that both shame and regret positively predicted self-critical rumination, with regret being the emotion with the strongest predictive power. Moreover, the results revealed that negative core belief of helplessness/vulnerability had the highest mediating power regarding the relationship between self-critical rumination and regret. A total of 158 participants were selected from the participants of the first study to participate in the second study, among the participants of the first study. In this study, the participants' helplessness/vulnerability negative core belief scores were divided into two categories as below (low) and above (high) the median. The participants were then randomly assigned to groups, ensuring each group had equal number of participants with low and high vulnerability core beliefs. The second study consisted of three different groups (negative emotion-regret manipulation, positive emotion manipulation, and control group). Mixed Design Repeated Measures ANOVA determined that the negative emotion manipulation group with high vulnerability negative core belief had a higher increase in self-critical rumination than all other groups. These findings indicated that cognitive interventions regarding self-critical rumination based on automatic thoughts may not be sufficient and that especially vulnerability negative core belief should be included in the intervention. | |
| dc.identifier.endpage | 160 | |
| dc.identifier.startpage | 1 | |
| dc.identifier.uri | https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=ftqJzTasnJUH9hg-S5861q3Gw4bmuGGkV5Dlbq9rpaYueSXlI5mDo3ermvZM9sBy | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11352/5876 | |
| dc.identifier.yoktezid | 965204 | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi | |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.snmz | KA_TEZ_20251222 | |
| dc.subject | Psikoloji | |
| dc.subject | Psychology | |
| dc.title | Özeleştirel ruminasyonun negatif temel inançlar ve duygular bağlamında incelenmesi | |
| dc.title.alternative | Examining self-critical rumination in the context of negative core beliefs and emotions | |
| dc.type | Doctoral Thesis |










