Mozayik çininin günümüz yorumu olarak Barbaros Hayrettin Paşa Cami uygulamaları

Abstract

Geleneksel çini sanatı, yüzyıllardır mimari yapıların süslenmesinde kullanılmıştır. Bu sanat dalı, farklı tekniklerle çeşitlilik kazanmıştır. Bu çalışma, özellikle mozaik çini tekniğine odaklanmaktadır ve Barbaros Hayrettin Paşa Cami'nin mihrap ve minber çinileri bu teknikle üretilmiştir. Mozaik çini tekniği ana hatlarıyla incelenmiştir. Mozayik çini tekniği Anadolu Selçuklu döneminden günümüze kadar gelmiş bir geleneksel sanat biçimidir. Bu tekniğin özelliği, küçük renkli çini parçaların bir araya getirilerek desenler oluşturulmasıdır. Erken Osmanlı döneminde de kullanılan bu teknik, sonraki yıllarda nadir olarak karşımıza çıkmıştır. 21. Yüzyılda Barbaros Hayrettin Paşa Cami, İstanbul Beşiktaş Levent mevkiinde yer almaktadır. 2020 Yılında inşaatına başlanan caminin, mihrap ve minber tezyinatında mozaik çini tekniği uygulanmıştır. Anadolu Selçuklu dönemindeki mihrap mozayik çinilerinden esinlenilerek mihrap, minber ve kapı köşebent çinileri günümüz üretim tekniklerinden faydalanılarak mozayik çini olarak üretilmiştir. Atölye çalışmaları 2022 yılında başlamış ve 2023'ün mayıs ayına kadar sürmüştür. Mihrap, kavsara, niş, sütunçeler, sütunçe başlıkları ve bordürler mozayik çini ile yapılmıştır. Minber köşk köşelik, köşk korkuluk, yan aynalık ve geçit köşelikte mozayik çini tekniği kullanılmıştır. Caminin son cemaat yeri kemerli tavan korkulukları ve cümle kapısı ile avlu kapıları da kakma mozayik çinilerle süslenmiştir. Sonuç olarak, mozayik çini sanatı gözlem ve araştırma ile günümüz estetik anlayışına uygun bir şekilde uygulanmıştır. Barbaros Hayrettin Paşa Cami, mozayik çini tekniği ile geleneksel sanata katkı sağlamıştır.Traditional ceramic art has been used for centuries to adorn architectural structures. This art form has evolved through various techniques. This study specifically focuses on the mosaic ceramic technique, and the mihrab (prayer niche) and minbar (pulpit) tiles of the Barbaros Hayrettin Pasha Mosque were produced using this technique. Ceramic techniques and mosaic ceramics are examined in broad strokes. The mosaic ceramic technique is a traditional art form that dates back to the Anatolian Seljuk period and continues to the present day. Its distinctive feature is creating patterns by assembling small colored pieces. Although this technique was also used during the early Ottoman period, it became rare in subsequent years. The Barbaros Hayrettin Pasha Mosque is located in the Levent district of Istanbul, Beşiktaş. Construction of the mosque began in 2020, and the interior decoration features mosaic ceramic tiles. Inspired by the mihrab mosaic tiles of the Beyşehir Eşrefoğlu Mosque, the mihrab, minbar, and corner tiles of the Barbaros Hayrettin Pasha Mosque were produced using modern mosaic ceramic techniques. Workshop activities started in 2022 and continued until the opening date. The mihrab, arches, niches, column brackets, column capitals, and borders were all made using mosaic ceramics. The minbar's corner brackets, railing, side mirrors, and passage corners also employed mosaic ceramic techniques. The mosque's last congregation area, arched ceiling cornices, and entrance gates were adorned with inlaid mosaic ceramics.