Süleymaniye Camii'ne Ait Ahşap "Askı Top"un Konservasyon Ve Restorasyonu

Abstract

Dokuma üzeri kalem işi bezeme tekniğinin de kullanıldığı Süleymaniye Camiine ait ahşap “askı top”, döneminin teknik ve bezeme özelliklerini yansıtan nadir örneklerdendir. Süleymaniye Camii Askı Topu, boyun ve dip kısma geçme yöntemiyle yerleştirilmiş kaburgalar ile yanaklardan oluşmaktadır. İçi boş olarak tasarlanmış eser yaklaşık 130x98 cm boyutlarındadır. Kaburgalar üzerinde meandr ve yaprak motifleri, baş kısmında palmet ve ay kabartmaları, dip kısmında ise ışın şeklinde yaprak betimlemelerinden oluşan oyma işlemeler bulunmaktadır. Yanaklar üzerinde kabartma tekniği ile yapılmış bitkisel bezemeler yer almaktadır. Uygun olmayan koşullarda depolanarak günümüze ulaşan ahşap eserin mevcut durumu bir organik eserde görülebilecek pek çok tahribatı bize sunmaktadır. Eser bünyesinde oluşmuş mantar ve böceklerden kaynaklanan biyolojik tahribat, yüzeyde yoğun toz-kir birikimi, kırılmadan kaynaklanan fiziksel zayıflamalar, ahşabın boyutsal hareketinden kaynaklanan deformasyonu görmek mümkündür. Bu bozulmaların yanı sıra eserin günümüze dek iki farklı dönemde onarım geçirdiği tespit edilmiştir. Bu onarımlar sonucunda eser özgün görüntüsünden uzaklaşmış, özellikle kaburgalar, boyun ve dip kısmında eserin orijinal yüzeyi tahrip edilmiştir. Yanakların yüzeyine uygulanmış olan vernik katmanları renklerin koyulaşmasına neden olmuştur. Konservasyon aşamasında eser yüzeyindeki onarımlar kaldırılmış, eser bütün haline getirilmiş ve var olan orijinal katmanları korunarak özgün görünümüne döndürülmüştür.