Acem Serhaddinde Cafer Paşalar: Tebriz ve Şirvan Eyaletlerinin Muhafazası (1583-1591)

Abstract

1578-1590 seneleri arasında meydana gelen Osmanlı-Safevi mücadeleleri pek çok muharebe ve kuşatmaya sahne olmuştur. Bu seferlerde Osmanlı orduları Şirvan ve Tebriz gibi önemli şehirleri ve etrafındaki bölgeleri fethetmeyi başarmıştır. Seferler devam ettiği ve Osmanlı kazançları henüz resmiyet kazanmadığı için fethedilen bu yerlerin muhafazası ve idare edilmesi gerekmiştir. Şirvan ve Tebriz’de Osmanlı hakimiyetinin temelini atmak ise adaş iki paşaya nasip olmuştur. Aynı zaman aralığında Şirvan’da Emektar Cafer Paşa, Tebriz’de Hadım Cafer Paşa birçok sıkıntı ve zorlukla mücadele ederek fethedilen bu yeni bölgelerde Osmanlı yönetiminin yerleşmesi ve askerî düzenin kurulmasını sağlamıştır. İki devlet adamının Acem serhaddindeki tecrübeleri ve başarıları seferlerin ve Acem serhaddinin tarihinde önemli bir yeri vardır. Bu makalede Cafer Paşaların uzun senelere yayılan faaliyetleri incelenecektir.The Ottoman-Safavid war of 1578-1590 was the scene of many combat and sieges. During these campaigns, the Ottoman armies managed to conquer important cities such as Shirvan (1583) and Tabriz (1585). Since the campaigns continued and the Ottoman gains were not yet official approved, these conquered regions had to be preserved and ruled by two namesake pashas who were destined to lay the foundations of Ottoman rule in Shirvan and Tabriz. Emektar Cafer Pasha in Shirvan and Hadım Cafer Pasha in Tabriz ensured the settlement of the Ottoman administration and the establishment of a military order in these new conquered province while they were struggling with many troubles and difficulties. The experiences and achievements of these two statesmen in Persian border have an important place in the history of the Safavid campaigns. In this article, the activities of Cafer Pashas are going to be examined and in a correct storyline will be narrated.