Okul öncesi dönem (48-60 ay) çocukları için 'Öğrenme ve yenilik becerileri ölçeği'nin geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Erken çocukluk dönemi, bireylerin merak duygusunun ve öğrenme motivasyonunun en yüksek olduğu, aynı zamanda problem çözme, yaratıcılık ve üretkenlik gibi kritik becerileri kazanma potansiyellerinin en fazla olduğu bir süreçtir. 21. yüzyılda, toplumsal gelişim açısından bu beceriler büyük önem taşımakta; bilimsel düşünebilen, eleştirel sorgulama yapabilen, etkili iletişim kurabilen ve iş birliği içinde çalışabilen bireylere duyulan ihtiyaç giderek artmaktadır. Bu bağlamda, öğrenme ve yenilik becerileri olarak tanımlanan eleştirel düşünme (Critical Thinking), yaratıcılık (Creativity), iletişim (Communication) ve iş birliği (Collaboration) becerilerinin erken yaşlardan itibaren ölçülmesi ve geliştirilmesi gerekmektedir. Bu araştırmanın amacı, 48-60 ay aralığındaki çocukların öğrenme ve yenilik becerilerini değerlendirmeye yönelik, geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektir. Bu doğrultuda, çocukların "Bilimsel Temelli Görevler" içeren bir ortamda sergiledikleri performanslar, uzman bir eğitimci tarafından değerlendirilen bütüncül bir dereceli puanlama anahtarı (holistik rubrik) aracılığıyla ölçülmüştür. Araştırmada, karma yöntemlerden keşfedici sıralı desen kullanılarak nitel ve nicel yöntemler bir arada uygulanmıştır. Nitel aşamada, beş okul öncesi öğretmeniyle görüşmeler gerçekleştirilmiş ve çocuklarda gözlemlenen 4C becerilerine yönelik davranışlar belirlenmiştir. Bu bulgular literatürle birleştirilerek taslak rubrik maddeleri oluşturulmuştur. Nicel aşamada ise 12 uzman görüşü doğrultusunda Lawshe tekniğiyle kapsam geçerliği (0.85) hesaplanmış, ardından rubrik 48-60 ay grubundaki 60 çocuk üzerinde uygulanmıştır. İki bağımsız puanlayıcı tarafından yapılan değerlendirmeler üzerinden Cohen'in Kappa analizi ile rubriğin puanlayıcılar arası güvenirlik katsayısı hesaplanmış (0.879) ve aracın güvenilirliği doğrulanmıştır. Bu süreçler sonucunda, erken çocukluk döneminde öğrenme ve yenilik becerilerinin değerlendirilmesine yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirilmiştir. Çocuklardan oluşan çalışma grubu üzerinde yapılan uygulama sonuçları, çocukların genel olarak yüksek düzeyde 4C becerilerine sahip olduklarını göstermektedir. Anahtar kelimeler: Öğrenme ve Yenilik (4C) Becerileri, Eleştirel düşünme, Yaratıcılık, İletişim ve İş Birliği, Okul Öncesi DönemThe early childhood period is a crucial stage in which individuals exhibit the highest levels of curiosity and motivation for learning while also possessing the greatest potential to acquire essential skills such as problem-solving, creativity, and productivity. In the 21st century, these skills have gained significant importance in terms of societal development, as the demand for individuals who can think scientifically, engage in critical inquiry, communicate effectively, and collaborate efficiently is continuously increasing. In this context, it is essential to assess and foster the four fundamental competencies - Critical Thinking, Creativity, Communication, and Collaboration - referred to as learning and innovation (4C) skills from an early age. The aim of this research is to develop a valid and reliable assessment tool to evaluate the learning and innovation skills of children aged 48-60 months. Accordingly, children's performances in a structured environment with science-based tasks were assessed using a holistic rubric scored by an expert educator. The study employed an exploratory sequential design, integrating qualitative and quantitative research methods. In the qualitative phase, interviews were conducted with five preschool teachers to identify the behaviors associated with 4C skills observed in children. The findings were combined with relevant literature to formulate the initial rubric items. In the quantitative phase, content validity was assessed through expert opinions from 12 experts using the Lawshe technique (0.85). Subsequently, the finalized rubric was implemented with 60 children aged 48-60 months, and their performances were independently scored by two raters. The inter-rater reliability of the rubric was verified through Cohen's Kappa analysis (0.879). As a result of these processes, a valid and reliable assessment tool for measuring learning and innovation skills in early childhood was developed. The results of the implementation conducted on the study group indicate that the children possess a high level of 4C skills. Anahtar kelimeler: Learning and innovation (4C) skills, Critical Thinking, Creativity, Communication and Collaboration, Early Childhood Period