Benlik farklılaşmasının ilişki doyumuna etkisinde bilinçli farkındalık ve duygu düzenleme güçlüğünün aracı rolününincelenmesi

Abstract

Araştırmanın amacı, benlik farklılaşmasının romantik ilişki doyumu üzerindeki etkisini belirlemek ve bu etkide bilinçli farkındalık ile duygu düzenleme güçlüğünün aracı rolünü incelemektir. Benlik farklılaşması, bireyin kendi düşünce ve duygularının farkında olmasıyla birlikte başkalarıyla ilişkilerinde duygusal olarak ayrı bir varlık olarak kalabilme kapasitesi şeklinde tanımlanmakta olup, sağlıklı ilişkiler kurma ve sürdürmede önemli bir psikolojik değişken olarak kabul edilmektedir. İlişki doyumu, bireyin romantik ilişkilerinde hissettiği genel memnuniyet düzeyine ilişkin öznel değerlendirmesini ifade ederken; bilinçli farkındalık, bireyin mevcut deneyimlerine yargılamadan ve dikkatle odaklanması; duygu düzenleme güçlüğü ise duygusal deneyimlerin tanınması ve yönetiminde yaşanan zorlukları ifade etmektedir. Araştırma kapsamında, 386 yetişkin bireyden elde edilen veriler SPSS-27 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Değişkenlerin grup ortalamalarındaki farklılıkları incelemek amacıyla, iki gruplu değişkenlerde bağımsız örneklem t-testi, üç ve daha fazla gruplu değişkenlerde tek yönlü varyans analizi (One-Way ANOVA) uygulanmıştır. Parametrik test varsayımlarını karşılamayan değişkenlerde non-parametrik Kruskal-Wallis-H testi kullanılmıştır. Ölçekler arası ilişkilerin yönü ve gücü Pearson korelasyon analizi ile belirlenmiş; aracılık analizleri ise Hayes Process Macro uzantısı ile yürütülmüştür. Kullanılan örneklem büyüklüğünün yeterliliği, G*Power programı aracılığıyla gerçekleştirilen post-hoc güç analizi ile değerlendirilmiştir. Tüm analizler, ? = .05 anlamlılık düzeyinde gerçekleştirilmiştir. Bulgular, benlik farklılaşmasının romantik ilişki doyumunu anlamlı düzeyde yordadığını ve bu ilişkide bilinçli farkındalık ile duygu düzenleme güçlüğünün ayrı ayrı kısmi aracılık rolü üstlendiğini ortaya koymuştur. Sonuçlar, bireyin kendilik algısının ve duygusal yeterliliğinin gelişmesinin romantik ilişkilerde doyumu artırdığını göstermekte; böylece, psikolojik danışma süreçlerinde bireysel farkındalık ve duygusal düzenleme becerilerinin desteklenmesinin önemine işaret etmektedir. Anahtar Kelimeler: Benlik farklılaşması, İlişki Doyumu, Bilinçli farkındalık, Duygu düzenlemeThe aim of this study is to examine the effect of self-differentiation on romantic relationship satisfaction and to investigate the mediating roles of mindfulness and difficulties in emotion regulation in this relationship. Self- differentiation is defined as the capacity to remain emotionally distinct in relationships with others while being aware of one's own thoughts and feelings, and it is considered an important psychological variable in establishing and maintaining healthy relationships. Romantic relationship satisfaction refers to an individual's subjective evaluation of the overall level of contentment experienced in their romantic relationships, whereas mindfulness is the ability to focus attentively and nonjudgmentally on present experiences, and difficulties in emotion regulation refer to challenges in recognizing and managing emotional experiences. Data obtained from 386 adult participants were analyzed using the SPSS 27 program. To examine differences in group means, independent samples t-tests were applied for two-group variables, and one-way analysis of variance (One-Way ANOVA) was conducted for variables with three or more groups. For variables that did not meet the assumptions of parametric tests, the non-parametric Kruskal-Wallis H test was used. The direction and strength of relationships between the scales were determined through Pearson correlation analysis, and mediation analyses were performed using the Hayes Process Macro extension. The adequacy of the sample size was assessed through a post-hoc power analysis conducted using the G*Power program. All analyses were carried out at the ? = .05 significance level. The findings revealed that self-differentiation significantly predicted romantic relationship satisfaction, and that mindfulness and difficulties in emotion regulation each played a partial mediating role in this relationship. These results indicate that enhancing individuals' self-perception and emotional competence can increase satisfaction in romantic relationships, thereby highlighting the importance of supporting mindfulness and emotion regulation skills within psychological counseling practices. Keywords: Self-differentiation, Relationship satisfaction, Mindfulness, Emotion regulation