Sürdürülebilir çevre eğitimi programı'nın okul öncesi çocukların tutumlarına etkisinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Sürdürülebilir Çevre Eğitim (SÇE) programının, çocukların çevresel tutumları üzerindeki etkisini incelemektir. Çalışma, çocukların çevreye duyarlı bireyler olarak yetişmesine katkıda bulunmayı hedeflemektedir. Araştırmada gömülü müdahale deseni tercih edilmiş; bu desende nitel ve nicel yöntemler birlikte, sıralı ve iç içe uygulanarak konunun derinlemesine incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, amaçlı örnekleme ile seçilen ve İstanbul Beylikdüzü'nde resmi bir okul öncesi kurumda eğitim gören, 60-72 aylık 38 çocuktan oluşmaktadır. Nitel veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen "yarı yapılandırılmış görüşme formu" ile toplanmış ve betimsel tematik analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Nicel veriler ise "Çocukların Çevreye Yönelik Tutum Ölçeği-Okul Öncesi Versiyonu (CATES-PV)" kullanılarak toplanmış, SPSS paket programı ile betimsel istatistik ve bağımsız gruplar t testi analizi yapılmıştır. Araştırma sonuçları, sürdürülebilir çevre eğitimi programı uygulanan deney grubu lehine anlamlı farklılık göstermiştir. Kontrol grubu ve deney grubunun son test sonuçları karşılaştırıldığında deney grubu lehine anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Nitel analiz sonuçları, eğitime katılan çocukların çevresel tutumlarında olumlu bir değişim ve ekosentrik tutumlarının arttığını ortaya koymuştur. Nitel bulgular okul öncesi çocukların iklim değişimi, sera etkisi ve buzulların erimesi gibi soyut kavramaları algılayabildiklerini göstermektedir. Çocuklar, uygulanan Çevre Eğitim Programı sonrasında özellikle geri dönüşüm bilinci konusunda olumlu tutum değişimleri sergilemişlerdir. Bu sonuçlar, sürdürülebilir çevre eğitimi programının çocukların çevreye yönelik olumlu tutumlar geliştirmesini desteklediğini göstermektedir. Bu tür programlar okul öncesi çocuklarda çevre duyarlılığını artırmada etkili olduğundan, yaygınlaştırılmaları önerilmektedir.The aim of this study is to examine the impact of the Sustainable Environmental Education (SEE) program on children's environmental attitudes. The study aims to contribute to raising children as environmentally conscious individuals. In the study, embedded intervention design was preferred; in this design, qualitative and quantitative methods were applied together, sequentially and intertwined to examine the subject in depth. The study group of the research consisted of 38 children aged 60-72 months who were selected through purposive sampling and who were studying in an official preschool institution in Beylikdüzü, Istanbul. Qualitative data were collected using a "semi-structured interview form" developed by the researcher and analyzed using descriptive analysis method. Quantitative data were collected using the "Children's Attitudes Towards the Environment Scale-Preschool Version (CATES-PV)" and descriptive statistics and independent groups t-test analysis were performed with the SPSS package program. The results of the study showed a significant difference in favor of the experimental group in which a sustainable environmental education program was implemented. When the post-test results of the control group and the experimental group were compared, a significant difference was found in favor of the experimental group. The results of the qualitative analysis revealed a positive change in the environmental attitudes of the children who participated in the training and an increase in their ecocentric attitudes. Qualitative findings show that preschool children can perceive abstract concepts such as climate change, greenhouse effect and melting of glaciers. After the Environmental Education Program, children exhibited positive attitudinal changes especially in recycling awareness. These results show that the SEE program for preschool education has a positive effect on children's attitudes towards the environment. Since such programs are effective in increasing environmental awareness in preschool children, it is recommended that they be expanded.