Ahmet Hamdi Tanpınar'ın roman ve hikayelerinde hayal hafıza rüya ilişkişi

Abstract

Bu çalışmada Ahmet Hamdi Tanpınar'ın roman ve hikayelerindeki hayal, hafıza, rüya ilişkisi karakterlerin dünyaları üzerinden ele alınmıştır. Çalışmanın amacı Tanpınar'ın edebi düşüncesini oluşturan hayal, hafıza, rüya kavramları edebiyat-felsefe ilişkisi bağlamında ele alınarak incelenecektir. Romanlarında ve hikayelerinde bu kavramlar iç içedir, birbirleriyle bağlantılı olarak verilir. Bu kavramlar üzerinden Tanpınar'ın düşünce evrenini ve estetik anlayışını nasıl inşa ettiğine dikkat çekilmiştir. Hayal, hafıza ve rüya kavramları ile eserlerine verdiği bu derinlik algısını karakterler üzerinde görmekteyiz. Hatırlamadan hayale, hayalden rüyaya geçiş sağlayarak bu derinliği yaşatır. Bir nevi karakterlere rüyada, hülyada bir dünya yaratır ve o dünyada onları yaşatır, hafızalarında olmak istedikleri gibi özgür bırakır. Durumlar değişse de kahramanlarına bir anda farklı yepyeni bir dünyada var eder. Bu bağlamda Tanpınar'ın felsefesini, romanlarını, hikayelerini kuşatan bu üç unsur arasındaki ilişki üzerinde durulacaktır.

In this study, the relationship between imagination, memory and dreams in Ahmet Hamdi Tanpınar's novels and stories is discussed through the worlds of the characters. The aim of the study is to examine the concepts of imagination, memory and dream, which constitute Tanpınar's literary thought, in the context of the relationship between literature and philosophy. In his novels and stories, these concepts are intertwined and presented in connection with each other. Attention is drawn to how Tanpınar built his universe of thought and aesthetic understanding through these concepts. We see the depth perception he gives to his works with the concepts of imagination, memory and dreams on the characters. It makes you experience this depth by providing a transition from remembering to imagination, from imagination to dream. In a way, he creates a dream world for the characters and makes them live in that world, freeing them to be as they want to be in their memories. Even though the situations change, it suddenly creates a completely different world for its heroes. In this context, the relationship between these three elements surrounding Tanpınar's philosophy, novels and stories will be emphasized.