Abdüllatif Karamânî ve Adâb-ı Menâzil adlı eseri: İnceleme ve tenkitli metin

Abstract

Osmanlı tasavvuf geleneğinde "şeyh" unvanı ile tanınan Abdüllatif Ka-ramânî'nin, ahlak-nâme türünde ele aldığı Âdâb-ı Menâzil adlı eserinin tahkik ve ince-lemesini konu edinmektedir. Çalışmada Âdâb-ı Menâzil'in ahlak eserleri geleneği içindeki yeri tespit edilerek, eserin benzer metinlerdeki ortak ve ayrılan yönleri karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Abdüllatif Karamânî'nin hayatı ve eserlerine dair temel bilgilere yer verilerek ahlak literatürünün ana temalarından bir olan hane kavramı, müellifin bakış açısıyla değerlendirilmiştir. Bu bağlamda hane kavramı ekonomik ve sosyolojik perspektifle ele alınıp, bireylerin hane içindeki görev ve sorumlulukları ile müellifin aile yapısına dair görüşleri incelenmiştir. Kadın, erkek ve çocukların aile içindeki konumları ayrıntılı bir biçimde tartışılarak, dönemin toplumsal yapısına ışık tutulmaya çalışılmıştır. Çalışmada müellifin eserini kaleme alırken yararlandığı hadis, tefsir, edebiyat, tıp gibi farklı ilim dallarına ait kaynaklar ayrıntılı şekilde analiz edilmiş, bu kaynakların mahiyeti, Karamânî tarafından kullanım biçimleri örnekler eşliğinde ortaya konul-muştur. Bunun yanı sıra eserin günümüze ulaşan nüshaları tespit edilerek bir araya getirilmiş, bu nüshaların tavsifleri ve seçilen örnekler üzerinden tahkik çalışması gerçekleşmiştir.This study has been conducted on the critical (tahq?q) and examination of ?d?b al-Man?zil, a work authored by Abdüllatif Karam?n? who has been known in the Ottoman Sufi tradition by the title of "shaykh." Within the scope of the study, the psition of ?d?b al-Man?zil, within the tradition of ethical treatises (akhl?q-n?me) has been identifed, and its common and divergent aspects compared to other texts of the same genre have been analyzed comparatively. Fundamental infornation regarding the life and Works of Abdüllatif Ka-ram?n? has been provided, and the concept of the household ((h?ne), which has been considered one of the main themes of ethical literatüre, hes been evaluated from Ka-ram?n?'s perspective. İn this context, the notion of the household examined from both economic and sociological perspectives, and Karam?n?'s views on the duties and responsibilities of individuals within the household and onthe family structure have been analyzed. The positions pf womwn, mwn and children within the family has been discussed in detail and efforts have been made to shed ligth on the social struc-ture of the period. Moreover, the sources that the author has utilized whil composing his work -including hadith, tafs?r, literatüre and medicine -have been analyzed in detail and the natüre of these sources and the manner in wich they have been employed by Ka-ram?n? have been illustrated with wxamples. In addition, the exant manuscripts of the work have been identified and gathered their characteristic have been and class-fied and critical edition has been prepared based on the selected exemplars.