Arşiv Belgelerinin Işığında İstanbul Şazeli Tekkelerinin Tarihi

Abstract

Bu çalışmada Osmanlı arşiv belgelerine göre İstanbul’da Kuzey Afrika kökenli Şâzelî tarîkatına bağlı olarak tesis edilen üç tekkenin tarihi ele alınmaktadır. İlk tekke, 18. yüzyılın sonlarına doğru Unkapanı’nda, hemen ardından ikincisi, Alibeyköy’de; üçüncü ve de sonuncusu olan Ertuğrul Tekkesi ise II. Abdülhamîd döneminde Beşiktaş’ta tesis edilmiştir. Tarihî yarımadada kurulmuş olan Unkapanı’ndaki dergâh İstanbul’da Şâzelî Tarîkatı’nın âsitânesi konumundaydı. Eyüp Alibeyköy’deki tekke ise şehir merkezinin dışında inşa edilmişti. Yine şehrin merkezine uzak bir bölgede, Beşiktaş’ta kurulan Ertuğrul Tekkesi ise söz konusu tarîkata ait tekkeler arasında en meşhur olanıydı. Tekkelerin hepsi de İstanbul’un Avrupa yakasında yer almaktadır. Bu makalede yukarıda adı geçen üç tekkenin, kuruluşundan günümüze değin geçirmiş olduğu inşaat, tamirat ve yenileme süreçleri başta olmak üzere arşiv belgelerine dayalı olarak diğer tarihî hususiyetleri hakkında bilgiler verilmeye çalışılmıştır.