Victor Hugo’nun Mimari Koruma Düşüncesine Katkıları ve “Yıkıcılarla Savaş” Makalesi

Abstract

Fransız İhtilali’nin yıkımları ve Endüstri Devrimi’nin şehirlerde başlattığı dönüşümün etkisiyle tarihî anıtların uğradığı tahribata karşı Fransa’da yükselen tenkitlerin önemli isimlerinden birisi olan Victor Hugo, bazı eserlerinin ana temasını o dönemdeki yıkımlara karşı verdiği mücadele etrafında kurgulamıştı. İngiltere’deki çağdaşı John Ruskin ile benzer düşünceleri Fransa’da dile getiren Hugo, bilinçsiz ve tartışmalı restorasyon uygulamalarına karşı da sesini yükseltenlerin başında geliyordu. Yaptığı ayrıntılı tasvirlerle anıtların yazılı bir belgelemesini yapan Hugo’nun eserlerinde mimari anıtlar geniş yer tutmakta, tarih ve kültüre karşı duyarlılığını her fırsatta dile getirdiği satırları, sanat eserlerine hak ettikleri saygıyı göstermeye teşvik ederken çağdaş koruma düşüncesinin ortaya çıkışına da katkı sağlamaktaydı. Edebiyatını bir belgeleme ve mücadele aracı olarak kullanan Hugo, Notre Dame’ın Kamburu romanı ve Yıkıcılarla Savaş isimli makalesiyle geniş kitlelerin dikkatini çekmişti. Bu çalışmada, Hugo’nun eserlerinde mi mari koruma hakkındaki düşünceleri ve bu alana katkıları ele alınmış, Yıkıcılarla Savaş isimli makalesi dilimize kazandırılmış ve uluslararası koruma ilkeleri ve günümüzdeki bazı koruma tartışmalarıyla ilişkilendirilerek irdelenmiştir.

In the 19th century, Victor Hugo was one of the important names of the criticisms that rose in France against the destruction of historical monuments due to the demolition of the French Revolution and the transformation in cities initiated by the Industrial Revolution. Hugo, set the main theme of some of his works around his struggle against the destruction that took place at that time, as his contemporary John Ruskin in England. Historic monuments occupied a large place in Hugo’s texts, and he also made well written documentation of the monuments with his detailed descriptions, encouraging the sensitivity to history and culture at every opportunity to show the respect they deserve to artworks, while also contributing to the emergence of contemporary conservation idea. Using his literature as a means of documentation and struggle, Hugo attracted the attention of the masses with his novel The Hunchback of Notre Dame and also his essay War on Demolishers. In this study, Hugo’s ideas and contributions on architectural conservation in his works were discussed, his essay War on Demolishers was translated into Turkish, and it is correlated with today’s conservation debates and international conservation principles.