Raziye Sultan Kervansarayı Restorasyon Projesi
Künye
BAYRAM, Selcan, Raziye Sultan Kervansarayı Restorasyon Projesi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Mimarlık Anabilim Dalı Mimari Koruma-Restorasyon Programı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2022.Özet
Konya ve çevresi Anadolu’nun merkezinde yer alan ve geçtiğimiz yüzyıllar boyunca farklı medeniyetlerin yaşamını sürdürdüğü önemli bir kültür merkezidir. Selçukluların Anadolu üzerinde hakimiyet sağlayarak bir devlet kurması ile birlikte Anadolu Selçuklu Devleti’nin uzun bir dönem başkenti olmuştur. Devletin merkezi olması dolayısıyla çevresinde sayısız Selçuklu eseri bulunmaktadır. Anadolu Selçuklu Devleti, bulunduğu topraklarda sürekliliği sağlamak üzere iktisadi ve ekonomik politikalar doğrultusunda sınırlarını genişletmiş ve hüküm sürdüğü topraklarda imar çalışmalarını sürdürmüştür. Anadolu geçmişten süregelen önemli ticaret ağlarına sahiptir. Selçuklular, bu ağlar üzerindeki hakimiyetlerini kalıcı hale getirebilmek amacıyla kervan yollarını güvenilir ve tercih edilir hale getirmeyi benimsemişlerdir. Bu politika sonucunda inşa ettikleri en önemli yapılar kervansaraylar olmuştur. Kervan yolları üzerinde belirli aralıklarla inşa edilen bu yapılar konaklama, dinlenme, yeme-içme gibi birçok ihtiyaca cevap verebilecek nitelikte yapılardır. Hem kolay ve hızlı ulaşılabildiği hem de benimsedikleri hoşgörü politikası sonucunda Anadolu Selçuklu kervansaraylarında yapı malzemesi olarak devşirme malzeme kullanımı çokça görülmektedir.
Raziye Sultan Kervansarayı sonrasında bulunduğu bölgeye de adını veren ve günümüzde Kadınhanı olarak bilinen ilçede yer alan bir yapıdır. Kadın Hanı adını banisinden almakta ve Raziye Sultan Kervansarayı olarak da anılmaktadır. Selçuklu döneminde başkent ile batı arasında önemli bir kervan yolu olarak kullanılan Konya-Akşehir yolu üzerinde bulunmaktadır. Avlu ve kapalı kısımdan oluşan hanın günümüze yalnızca kapalı kısmı ulaşmıştır. Raziye Sultan Kervansarayı, devşirme malzeme kullanımının yoğun olarak görüldüğü ve strüktürel olarak iyi durumda olan önemli bir Selçuklu eseridir. Bu çalışma Raziye Sultan Kervansarayı’nın onarım ve korunmasına yönelik bir öneri oluşturmak amacıyla hazırlanmıştır. Yapının öncelikle mevcut durumu belgelenmiş, yapılan yanlış onarım ve müdahaleler tespit edilmiş ve yapının özgün haline uygun biçimde korunmasına yönelik bir proje hazırlanmıştır. Konya and its surroundings are located in the center of Anatolia and for the past centuries, it is an important cultural center where different civilizations live. It has been the capital of the Anatolian Seljuk State for a long time, with the Seljuks establishing a state by establishing dominance over Anatolia. Since it is the center of the state, there are numerous Seljuk monuments around it. The Anatolian Seljuk State expanded its borders in line with its economic and economic policies in order to ensure continuity in its lands and continued its reconstruction works in the lands it ruled. Anatolia has important trade networks from the past. The Seljuks adopted to make the caravan routes reliable and preferable in order to make their dominance over these networks permanent. As a result of this policy, the most important structures they built were caravanserais. These structures, which were built at regular intervals on the caravan routes, are capable of meeting many needs such as accommodation, rest, eating and drinking. As a result of both easy and fast access and the tolerance policy they adopted, the use of spolia as a building material is widely seen in the Anatolian Seljuk caravanserais.
It is a building that gives its name to the region after Raziye Sultan Caravanserai and is located in the district known as Kadınhanı today. Kadın Hanı takes its name from its owner and is also known as Raziye Sultan Caravanserai. It is located on the Konya-Akşehir road, which was used as an important caravan route between the capital and the west during the Seljuk period. Only the closed part of the inn, which consists of a courtyard and a closed part, has survived to the present day.Raziye Sultan Caravanserai is an important Seljuk work in which the use of spolia materials is intense and is in good structural condition. This study has been prepared to create a proposal for the repair and preservation of Raziye Sultan Caravanserai. First of all, the current situation of the building was documented, the wrong repairs and interventions were determined, and a project was prepared for the preservation of the building in accordance with its original state.