Güncel Gönderiler: FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi
Toplam kayıt 504, listelenen: 41-60
-
Kur’an Fonetiğine Yaklaşımda Mar‘aşî-Mağnîsî Mukayesesi
(Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, 2023)Bu makalede biri hicri X. yüzyılda Manisa’da diğeri ise hicri XII. yüzyılda Maraş’ta yaşamış iki Osmanlı aliminin tecvid ilmine yaklaşımları kıyaslanmaktadır. Bu alimlerin biri Osmanlı kıraat çalışmalarının altın çağında ... -
Kur’an Kıssaları Bağlamında İki Bahçe Sahibi ve Arkadaşı
(Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, 2023)Kur’an-ı Kerim’de geniş yer tutan kıssalarda birçok konu işlenmiştir. Bu kıssalarda yer alan mevzulardan birisi de dünya malıdır. İnsanın dünya malı ile imtihanı ise insanlık tarihi kadar eskidir. Bu sınav, Kur’an-ı ... -
Mehmed Zihni Efendi (ö. 1332/1913)’nin İcâzetnâmesi ve Hocası Üzerine Bazı Değerlendirmeler
(Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, 2023)Mehmed Zihni Efendi (ö. 1332/1913) İstanbul’da doğmuş, büyümüş ve orada yaşayıp ölmüş, son devir Osmanlı âlimlerinin en meşhurlarından biridir. Aynı zamanda devrinin en çok eser yazanlarındandır. Zihni Efendi’nin, ... -
Veliaht Abdülmecid Efendi’nin Sofrasından Son Dönem Osmanlı Saray Mutfak Kültürü
(Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, 2023)Osmanlı saray mutfağı geleneksel tatların ve farklı kültürel unsurların birleşimiyle ortaya çıkan seçkin lezzetleri barındırır. Siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel süreç imparatorluğun mutfağına yansımıştır. İstanbul’un ... -
İstanbul Seririyatı’nda Türkçe Tıp Eğitimi Tartışmaları ve Psikiyatri Terimlerinin Eski Usulde Türkçeleştirilmesi Denemesi: Lütfü Akif Orbay’ın Eski Usul Tıbbi Lügati
(Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, 2023)Batının tıp alanında kaydettiği gelişmeler Osmanlı tıp eğitim sistemine aktarılırken; yeni tıp biliminin gelişim sürecinde Batı dilleri kullanılmak mecburiyetinde kalınmıştır. İlk zamanlar Fransızca olan tıp eğitim ... -
XIX. Yüzyılda Ayasofya Medresesi’nde Görev Alan Ulemâ Ailesi Mensubu Müderrislerin Medrese Kariyerleri Üzerine Bir Değerlendirme*
(Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, 2023)Osmanlı Devleti’nde tüm müderris adayları bir sistem dahilinde mesleğe giriş yapıyor ve medrese kariyerlerine belirli hiyerarşi ile devam ediyordu. Bununla birlikte ulemâ ailesinden gelen isimlerin kendilerine tanınan ... -
Birinci Dünya Savaşı ve Kıbrıs
(FSM Vakıf Üniversitesi, 2023)Kıbrıs, 1878 yılında dönemin şartlarının da etkisiyle, İngiltere tarafından Osmanlı Devleti’nden de facto olarak alınmış, Birinci Dünya Savaşı’nın patlak vermesi ile de tek taraflı bir kararla ilhak edilmiştir. Ancak ... -
Taş Üstüne Yazı Yazmak: Osmanlı’da Matbaa Hattatlığı (1831-1928)
(FSM Vakıf Üniversitesi, 2023)Bu makale, Osmanlı’da matbaa hattatlarının harf devrimine kadarki serencamını ele almaktadır. Taşbaskının Osmanlı topraklarında kullanılmaya başlanması ile matbaalarda ihtiyaç duyulan hattatlar büyük matbaalarda kadrolu ... -
Ruhları Konuşturmak: A‘mâk-ı Hayâl, Mezâmîr-i Felsefeden İnsaniyete Veche Veren Büyük Ruhlar ve Rü’ya’nın Spiritüalist Kökleri
(FSM Vakıf Üniversitesi, 2023)Filibeli Ahmed Hilmi’nin A‘mâk-ı Hayâl’i, Tahir Harîmî Balcıoğlu’nun Mezâmîr-i Felsefeden İnsaniyete Veche Veren Büyük Ruhlar’ı ve Cafer Ergin’in Rü’ya adlı eserleri modern spiritüalizmin kurucusu Allan Kardec’in ... -
Ni’metullâhiyye Tarîkatına Yönelik Farsça Bir Tarîkatnâme: Tarîka Fî Âdâbi’s-Sülûk
(FSM Vakıf Üniversitesi, 2023)Tarîkatnâme, seyr u sülûk sırasında uyulması gereken kurallar silsilesini açıklayan bir türdür. Tekke ve tarîkatlerin ortaya çıkmasından sonra tarîkatnâmelerin sayısı hızla artmıştır. Ni’metullâhiyye tarîkatına mensup ... -
Popüler Kültür ve Tasarım İlişkisi Ekseninde “Piyasa” İçin Siyer/ Siyer Konulu Romanlar
(FSM Vakıf Üniversitesi, 2023)Popüler kültüre eklemleyerek ele aldığımız Hz. Peygamber’in hayatını konu edinen romanlarda tasarımı oluşturan görsel ve yazınsal öğeler, kitabı bir tüketim nesnesi haline getirirken aynı zamanda siyeri de kitle kültürü ... -
Halid Ziya Uşaklıgil’in Mai ve Siyah Romanında Başkahraman Ahmet Cemil’in Yaşamı Algılama Tarzı, Yaşam İstenci ve Umudunun Düşüşü
(FSM Vakıf Üniversitesi, 2023)Düşünce adamları ve roman yazarlarının üzerinde hassasiyetle durduğu konulardan biri yaşamın anlamı, yaşamı algılama ve yorumlamadır. Alman feylesofu Friedrich Wilhelm Nietzsche’ye göre yaşamın kendisi “güç istenci”dir. ... -
Evliya Çelebi Seyahatnâme’sinde Tılsımlar
(FSM Vakıf Üniversitesi, 2023)Evliya Çelebi’nin Seyahatnâme’sinde en çok karşılaşılan mitolojik unsur tılsımlardır. Tılsım olgusu, tarihsel süreci boyunca temeldeki koruyuculuk anlamının yanında başka anlamlandırmalarla karşımıza çıkmaktadır. Evliya ... -
Yunus Emre’s Grammar of the Self
(FSM Vakıf Üniversitesi, 2023)In this paper, I would like to take into account some of the main elements that in my opinion forge Yunus Emre’s form of life and that are directly reflected in his Divan, one of the most important works of Turkish poetry ... -
Sezai Karakoç, T.S. Eliot ve Abdullah Et-Tayyib’in Eserlerinde Medeniyet ve Kültür İlişkisi
(FSM Vakıf Üniversitesi, 2023)Sezai Karakoç modern Türk edebiyatı, düşüncesi ve şiiri üzerinde büyük etkisi olan bir şair-düşünür, Thomas Stearns Eliot modern Amerikan-İngiliz şiirinde geniş yankı bırakan, dönemin müstesna şair-düşünürlerinden biri ... -
Psikolojik İçerikli Dizi İzleyen Bireylerde Çocukluk Çağı Travmaları Bağlamında Parasosyal Etkileşim ve Psikolojik İyi Oluşun İncelenmesi
(FSM Vakıf Üniversitesi, 2022)Araştırmanın amacı, pandemi döneminde televizyonlarda yayınlanan psikolojik içerikli dizilerden en az birini (Kırmızı Oda, Masumlar Apartmanı, Camdaki Kız) izleyen bireylerin çocukluk çağı travmaları bağlamında parasosyal ... -
Menâkıb-ı 'Ali Es-Semarkandì’de -miş Eki
(FSM Vakıf Üniversitesi, 2022)-miş eki, Türk dilinin tarihî dönemlerinde çeşitli fonksiyonlarda kullanılmıştır. Ek, genellikle dil uyumuna uygun olarak kullanıldığı halde dudak uyumuna girmesi çok geç dönemlerde gerçekleşmiştir. Hatta dudak uyumuna ... -
Türk Edebiyatı Tarihi Çalışmalarında Hiyerarşik (Piramidal) Mekân Sorunu
(FSM Vakıf Üniversitesi, 2022)Çalışmamızda edebiyat tarihi yazımında izlenen veya izlendiği düşünülen stratejiler aracılığıyla oluşan hiyerarşik (piramidal) mekân sorununa dikkat çekmek ve bu sorunun edebiyat tarihinin inşası ve algılanışındaki ... -
İlimler Tasnifi Literatürleri İslâm Yazmalarının Kataloglanmasında Bir Zemin Sunabilir mi?*
(FSM Vakıf Üniversitesi, 2022)Emevîlerden itibaren İslâm hanedanları döneminde eserlerin kütüphanelerde hangi kriterlere göre ayrıştırılıp dizildikleri bir İslâm kültür ve bilim tarihi problemi olarak araştırılmayı hak etmektedir. Fakat XVI. yüzyıl ... -
Bir Nahiv ve Kıraat Âlimi: İbn Âcurrûm, Hayatı ve Eserleri*
(FSM Vakıf Üniversitesi, 2022)Bu makalede İbn Âcurrûm’un hayatı, hocaları, talebeleri, ilmi kişiliği, eserleri, benimsediği nahiv ekolü ve doğrudan veya dolaylı olarak hayatına yer veren ilmi çalışmalar ele alınmıştır. Asıl adı Ebû Abdillâh Muhammed ...
